Newchecker.in is an independent fact-checking initiative of NC Media Networks Pvt. Ltd. We welcome our readers to send us claims to fact check. If you believe a story or statement deserves a fact check, or an error has been made with a published fact check
Contact Us: checkthis@newschecker.in
Fact Check
भारतीय सेनेच्या जवानांनी गलवान खो-यात गणेश विसर्जन केले असल्याचा व्हिडिओ सोशल मीडियात व्हायरल झाला आहे. यात सेनेच्या जवानांनी गणेशमूर्तीचे विसर्जन मिरवणूक काढली असल्याचे दिसते. गलवान खो-यात भारत आणि चीन संघर्षात भारताचे 20 जवान शहीद झाले होते. यानंतर तिथे आता गणेशोत्सव साजरा केला जात असल्याचा दावा सोशल मीडियात केला जात आहे.
भारतीय जवानांनी गलवान खो-यात खरंच गणेश विसर्जन केले आहे का याची पडताळणी करण्याचे व व्हायरल व्हिडिओचे सत्य जाणून घेण्याचे आम्ही ठरविले. याच दरम्यान आम्हाला फेसबुक देखील आणखी एक पोस्ट आढळून आली. ज्यात हाच दावा करण्यात आलेला आहे.
आमच्या पडताळणीत हा व्हिडिओ 2019 मध्ये मराठा लाईफ इन्फंट्रीच्या जवानांनी शिंगो नदीच्या खो-यात साजरा केलेल्या गणेशोत्सवाचा असल्याचे आढळून आले. रिव्हर्स इमेजच्या आधाराने व्हिडिओतील काही किफ्रेम्स वापरुन शोध घेतला असता यूट्यूबवर सप्टेंबर 2019 मध्ये जवानांनी साजरा केलेला गणेशोत्सवाचा व्हिडिओ आम्हाला आढळून आला.
आम्ही शिंगो नदीच्या खो-यात गणेशोत्सव साजरा केला आहे का याचा काही किवर्डसच्या आधारे शोध घेतला असाता आणखी एका फेसबुक यूजर ने आपल्या फेसबुक पेजवर हा व्हिडिओ 18 सप्टेंबर 2019 रोजी शेअर केला असल्याचे आढळून आले. यात मराठा लाईट इन्फंट्रीच्या जवानांनी गणेशोत्सव साजरा केल्याचे दिसते.
मीडिया रिपोर्ट्स नुसार मागील वर्षी गणेशोत्सव 2 ते 12 सप्टेंबर दरम्यान साजरा करण्यात आला होता. जवानांच्या गणेशोत्सवाचा व्हिडिओ 18 सप्टेंबर 2019 रोजीचा आहे. याचाच अर्थ एकाच आठवड्यात हा व्हिडिओ सोशल मीडियात व्हायरल झाला होता.
याशिवाय व्हिडिओ बारकाईने पाहिला असता जवानांच्या पाठीमागे शिंगो रिव्हर व्हॅलीचा बोर्ड लावला असल्याचे आढळून आले.
त शिंगो नदी खोरे कारगिल जवळ असून गलवान खो-यापासून सुमारे 229 किलोमीटर अंतरावर आहे. शिंगो नदी सिंधू नदीची उपनदी आहे आणि पाकिस्तानमधील गिलगिट आणि कारगिलमधून वाहते, तर गलवान नदी विवादित अक्साई चिन भागातून वाहते आणि वास्तविक नियंत्रण रेषेत आणि लडाख भागात प्रवेश करते.
यावरुन हेच स्पष्ट होते की, 2019 मध्ये शिंगो नदी खो-यात जवानांनी साजरा केलेल्या गणेशोत्सवाचा व्हिडिओ गलवान खो-यातील चीनसोबतच्या संघर्षानतरच्या 2020 च्या गणेशोत्सवाचा असल्याचा खोटा दावा सोशल मीडिया करण्यात येत आहे.
यूट्यूब- https://www.youtube.com/watch?v=SLgvPhj4cTU
कोणत्याही संशयास्पद बातमीच्या पडताळणीसाठी, सुधारणा किंवा अन्य सुचनांसाठी आम्हाला checkthis@newschecker.in वर ईमेल करा अथवा 9999499044 या व्हाट्सएप्प नंबरवर मॅसेज पाठवा. आपण आम्हाला संपर्क करुन हव्या असलेल्या माहितीबद्दल फाॅर्म देखील भरू शकता.
