Newchecker.in is an independent fact-checking initiative of NC Media Networks Pvt. Ltd. We welcome our readers to send us claims to fact check. If you believe a story or statement deserves a fact check, or an error has been made with a published fact check
Contact Us: checkthis@newschecker.in
Crime
ਕਲੇਮ: ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਇਕ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਇਆ ਮੌਜੂਦਾ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਵਾਲੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਸਾਧਿਆ।
ਵੇਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ:
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਪਾਇਲ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਮੌਜੂਦਾ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਵਾਲੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਸਾਧੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ,ਆ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਖਨੀ ਕਿਮੇ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਦੁਰਫਿਟੇ ਮੂਹ ਤੈਨੂੰ ਜੰਮਣ ਵਾਲੀ ਦੇ ਬੁਚੜਾ ਕੀ ਪੈਸਾ ਹਿਕ ਤੇ ਧਰਕੇ ਲੈਜੇ ਗਾ । ਇਹ ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਨਹੀ ਵੀਰੋ ਮਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਤਲ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਅਕਸੇ ਕਮਾਰ ਅਬਾਨੀ ਅਡਾਨੀਆ ਟਾਟਿਆ ਦਾ ਰਪੱਈਆ ਨਹੀ ਪੁਹਚਿਆ ਏਹਨਾ ਭੁੱਖ ਦੇ ਮਾਰੇ ਗਰੀਬਾਂ ਤੱਕ । ਜੰਤਾ ਇਕ ਰਾਜੇ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਫਾਇਦਾ ਰਾਜ ਗੱਦੀਆਂ ਤੇ ਬੈਠਣ ਦਾ ਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੰਤਾ ਭੁੱਖ ਦੀ ਮਾਰੀ ਮਰੀ ਜਾਦੀ ਹੋਵੇ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਜਾਗੋ ਲੋਕੋ ਇਹਨਾਂ ਬੁਡੇ ਬੁਚੜਾ ਨੂੰ ਥੋਡੇ ਤੇ ਕੋਈ ਤਰਸ ਨਹੀਂ। ਕੱਲ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਰੀ ਥੋਡੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ”
ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਖੂਬ ਵਾਇਰਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।

ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਕੁਝ ਟਵਿੱਟਰ ਯੂਜ਼ਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਕੁਝ ਯੂਜ਼ਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਕਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜ ਕੇ ਵੀ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ।
ਅਸੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਵੀਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।ਜਾਂਚ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਗੂਗਲ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਖੰਗਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।ਸਰਚ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਵੀਰ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ Springer Open ਤੇ ਮਿਲੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ । ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਏਮਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਨਵਨੀਤ ਅਟੇਰੀਆ ਦਾ ਨਾਮ ਮਿਲਿਆ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਚਾਰ ਮੈਂਬਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਤਾ , ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਛੱਤ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗੀ ਲੋਹੇ ਦੀ ਰਾਡ ਨਾਲ ਲਟਕੇ ਹੋਏ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ , ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਛਾਣਬੀਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ
ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਨੂੰ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਹੀ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਵੀਰ ਤਕਰੀਬਨ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਜੋਧਪੁਰ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਤੰਗੀ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਚਾਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਗੂਗਲ ਸਰਚ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਖਬਰ ਨੂੰ ਖੰਗਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਸਰਚ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਨਾਮਵਰ ਮੀਡੀਆ ਏਜੰਸੀ ਜਿਵੇਂ ਦੈਨਿਕ ਜਾਗਰਣ , ਆਜ ਤੱਕ ਅਤੇ ਪੱਤ੍ਰਿਕਾ ਦੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੇਖ ਮਿਲੇ।
जयपुर, [जागरण संवाददाता] । राजस्थान में जोधपुर शहर से कुछ ही दूर बासनी क्षेत्र में एक परिवार के चार सदस्यों ने आत्महत्या कर ली । गरीबी और बीमारी से परेशान इस परिवार के पास पिछले कई दिनों से भोजन करने का प्रबंध भी नहीं था,वहीं पति और पत्नी दोनों गंभीर
गरीबी से तंग आकर जोधपुर के एक परिवार के चार लोगों ने आत्महत्या कर ली. दंपति ने अपने दो बच्चों को फांसी लगाने के बाद खुद भी फांसी लगाकर खुदकुशी कर ली. एक साथ चार शव मिलने से इलाके में सनसनी फैल गई.
ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੇਖਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਤਨਵਾੜਾ ਦੇ ਭਾਖੜੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੇਤ ਦੇ ਉੱਤੇ ਘਰ ਬਣਾ ਕੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰਕ ਗੰਭੀਰ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਦੇ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਰੋਟੀ ਖਾਣ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ।ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਾਨਾ ਰਾਮ , ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪੁਸ਼ਪਾ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪੁਸ਼ਪਾ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਲੜਕੀ ਅਕਸਰ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਲਈ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਬਚ ਗਿਆ ਜੋ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੰਦਿਰ ਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।
जोधपुर के तनावड़ा में जैन मंदिर के पास खेत में बने कमरे में दो बच्चों को फांसी के फंदे पर लटका दम्पति ने भी फंदा लगा आत्महत्या कर ली। जोधपुर.
ਸਰਚ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੀਡੀਆ ਏਜੰਸੀ ਪੱਤ੍ਰਿਕਾ ਦੇ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਰਿਪੋਰਟ ਮਿਲੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ , ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਨੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਰੱਸੀ ਲਈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਰੱਸੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਬੱਚੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਵੇਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਜੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਸਾਡੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਗੁਮਰਾਹਕੁੰਨ ਦਾਅਵੇ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਵੀਰ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਜੋਧਪੁਰ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸਾਮੂਹਿਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੀ ਹੈ।
ਟੂਲਜ਼ ਵਰਤੇ:
ਰਿਜ਼ਲਟ – ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਦਾਅਵਾ
ਕਿਸੀ ਸ਼ੱਕੀ ਖ਼ਬਰ ਦੀ ਪੜਤਾਲ, ਸੁਧਾਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸੁਝਾਵਾਂ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਈਮੇਲ ਕਰੋ: checkthis@newschecker.in ਜਾਂ ਵਟਸਐਪ ਕਰੋ ਇਸ ਨੰਬਰ 9999499044)
Shaminder Singh
January 6, 2023
Shaminder Singh
January 7, 2023
Shaminder Singh
June 16, 2022