राहुल गांधींनी पाकिस्तानच्या निवडणुका भारतापेक्षा ‘अधिक विश्वासार्ह’ म्हटल्या? नाही, व्हिडिओ बनावट आहे

काँग्रेस नेते आणि लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी पाकिस्तानच्या निवडणूक प्रक्रियेचे कौतुक करताना आणि पाकिस्तानच्या निवडणुका भारतापेक्षा अधिक विश्वासार्ह असल्याचे सांगताना दाखवणारा एक व्हिडिओ ऑनलाइन समोर आला आहे. 

व्हिडिओमध्ये, गांधी कथितपणे म्हणतात, “ते देश नष्ट करत आहेत. तुम्हाला माहिती आहे की ते देश नष्ट करत आहेत, मला माहिती आहे की ते देश नष्ट करत आहेत, आणि त्यांना माहिती आहे की ते देश नष्ट करत आहेत. पाकिस्तानमधील निवडणूक प्रत्यक्षात आपण येथे पाहतो त्यापेक्षा अधिक विश्वासार्ह होती. प्रत्येक पक्षाने त्या प्रांतात सरकार स्थापन केले जिथे राजकीय वास्तव आणि मतदारांच्या ट्रेंडच्या आधारे त्यांचा विजय अर्थपूर्ण ठरला. मी असे म्हणू इच्छितो की तुम्ही करू शकणारे सर्वात मोठे राष्ट्रविरोधी कृत्य म्हणजे व्होट चोरी…”

Evidence

या दाव्याचे समर्थन करणारे कोणतेही विश्वसनीय रिपोर्ट नाहीत

“राहुल गांधी पाकिस्तान निवडणूक” असा कीवर्ड सर्च केल्यावर कोणतेही विश्वसनीय वृत्त किंवा अधिकृत विधान मिळाले नाही. त्यांच्या अधिकृत सोशल मीडिया अकाउंट्सवर (येथे, येथे आणि येथे) पाकिस्तानच्या निवडणुकांशी संबंधित कोणतेही भाष्य नव्हते.

संपूर्ण लोकसभेच्या भाषणात असा कोणताही संदर्भ नाही

आम्ही ९ डिसेंबर २०२५ रोजी लोकसभेत राहुल गांधी यांनी दिलेले संपूर्ण भाषण तपासले, जे द वीकने यूट्यूबवर अपलोड केले होते, ज्याचा वॉटरमार्क व्हायरल फुटेजमध्ये दिसत आहे. सुमारे २७ मिनिटांच्या या भाषणात ते म्हणतात:

“… जी गोष्ट आधुनिक भारताच्या संपूर्ण संकल्पनेला एकत्र जोडते, आधुनिक भारताच्या रचनेला एकत्र जोडते, लोकांना एकत्र आणते, त्यांना हे महान राष्ट्र निर्माण करण्यास अनुमती देते, त्यावर हे लोक हल्ला करत आहेत. ते ते नष्ट करत आहेत. तुम्हाला माहिती आहे की ते ते नष्ट करत आहेत, मला माहिती आहे की ते ते नष्ट करत आहेत आणि त्यांना माहिती आहे की ते ते नष्ट करत आहेत. मी असे म्हणू इच्छितो की तुम्ही करू शकणारे सर्वात मोठे राष्ट्रविरोधी कृत्य म्हणजे व्होट चोरी. व्होट चोरीपेक्षा मोठे राष्ट्रविरोधी कृत्य तुम्ही करू शकत नाही…”

गांधींच्या अधिकृत YouTube चॅनेलवर प्रसारित झालेल्या भाषणाच्या लाईव्ह स्ट्रीममध्ये देखील २८ मिनिटांवर (वर उल्लेख केलेल्या) अखंड ओळी आहेत.

एआय-फेरफार आढळला

व्हायरल क्लिपचे विश्लेषण केल्यावर, पाकिस्तानची टिप्पणी ज्या भागात दिसते त्या भागात (अंदाजे २७-३८ सेकंद) ऑडिओचा टोन आणि पिच अचानक बदलतो. हा अचानक बदल बाह्य ऑडिओ इन्सर्टेशनचे संकेत देतो.

त्याच २७-३८ सेकंदाच्या सेगमेंटमध्ये, गांधींच्या ओठांच्या हालचाली जबरदस्तीने आणि अनैसर्गिक दिसतात आणि त्यांचा खालचा जबडा आणि ओठांचा भाग अस्पष्ट आणि डागलेला दिसतो. 

आम्ही डीपवेअर स्कॅनरवर सेगमेंट स्कॅन केले, ज्याला फुटेजमध्ये डीपफेकची उपस्थिती आढळली. 

न्यूजचेकर ने डीपफेक-ओ-मीटरवरील विभागाच्या आवाजाचे विश्लेषण देखील केले ज्यांच्या ५ पैकी ३ डिटेक्टरने ऑडिओला एआय-जनरेटेड असण्याची शक्यता ९९% पेक्षा जास्त असल्याचे रेटिंग दिले. त्याचप्रमाणे, हिया डीपफेक व्हॉइस डिटेक्टरला ऑडिओ “संभाव्य डीपफेक” असल्याचे आढळले. Resemble AI नी देखील हा आवाज बनावट असल्याचा निष्कर्ष काढला.

Verdict

राहुल गांधी पाकिस्तानच्या निवडणूक व्यवस्थेचे कौतुक करतानाचा कथित व्हिडिओ बनावट आहे. त्यांनी भारताच्या निवडणुकांची तुलना पाकिस्तानच्या निवडणुकांशी प्रतिकूलपणे केली असा चुकीचा आभास निर्माण करण्यासाठी २७ ते ३८ सेकंदांदरम्यान एआय-जनरेटेड सेगमेंट टाकण्यात आला होता. मूळ लोकसभेच्या भाषणात अशी कोणतीही टिप्पणी नाही.

FAQs

प्रश्न १. राहुल गांधी म्हणाले होते का की पाकिस्तानच्या निवडणुका भारतापेक्षा “अधिक विश्वासार्ह” आहेत?
नाही. ही टिप्पणी एआय वापरून डिजिटल पद्धतीने टाकण्यात आली होती आणि त्यांच्या मूळ भाषणात ती दिसत नाही.

प्रश्न २. व्हायरल क्लिपमध्ये बनावट विधान कुठे दिसले?
व्हिडिओ क्लिपच्या २७ ते ३८ सेकंदांच्या दरम्यान फेरफार केलेला भाग दिसतो.

प्रश्न ३. त्यांच्या प्रत्यक्ष भाषणात ही ओळ आहे का?
नाही. अधिकृत भाषणात अखंड ऑडिओ आहे आणि पाकिस्तानचा संदर्भ नाही.

प्रश्न ४. क्लिपमध्ये फेरफार करण्यात आला आहे हे आपल्याला कसे कळते?
अचानक ऑडिओ बदल, ओठांची अस्पष्ट हालचाल आणि अनेक डीपफेक टूल्सद्वारे शोधणे हे एआय छेडछाडीची पुष्टी करते.

Sources
YouTube Video By The Week, December 9, 2025
YouTube Video By Rahul Gandhi, Dated December 9, 2025
Deepware Scanner Website
Deepfake-O-Meter Website
Resemble AI Website
Hiya Deepfake Voice Detector Website