Authors
Vasudha noticed the growing problem of mis/disinformation online after studying New Media at ACJ in Chennai and became interested in separating facts from fiction. She is interested in learning how global issues affect individuals on a micro level. Before joining Newschecker’s English team, she was working with Latestly.
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
Claim
नवीन आयआरसीटीसी नियमानुसार व्यक्ती केवळ रक्ताच्या नातेवाईकांसाठी किंवा त्यांचे वैयक्तिक आयडी वापरून समान आडनाव असलेल्यांसाठी तिकीट बुक करू शकतात. त्यात पुढे म्हटले आहे की मित्रांसाठी किंवा इतरांसाठी तिकीट बुक केल्यास 10,000 रु.चा मोठा दंड किंवा 3 वर्षांपर्यंत तुरुंगवास किंवा दोन्ही होऊ शकतो.
न्यूजचेकरला आमच्या WhatsApp टिपलाइनवर (+91-9999499044) तथ्य तपासण्याची विनंती करणारा दावा प्राप्त झाला.
अशा पोस्ट इथे आणि इथे पाहता येतील.
Fact
Google वर “बुक तिकिट”, “कुटुंब,” “मित्र” आणि “रेल्वे” साठी कीवर्ड शोध आम्हाला IRCTC वेबसाइटच्या “BookMyTrain” विभागात घेऊन गेला. FAQ च्या प्रतिसादात, वेबसाइटने स्पष्ट केले, “…फ्लाइट्सप्रमाणेच, तुम्ही मित्र आणि कुटुंबासाठी तिकिटे बुक करू शकता. फक्त लक्षात ठेवा, प्रवास करताना प्रवाशाने वैध फोटो ओळखीचा पुरावा सोबत बाळगला पाहिजे.”
आम्हाला नवीन रेल्वे नियमांबद्दलच्या व्हायरल दाव्यावर IRCTC कडून स्पष्टीकरण देणारा मिंटचा रिपोर्ट देखील सापडला. “IRCTC ने आपल्या सोशल मीडिया पोस्टमध्ये स्पष्ट केले की लोक मित्र, कुटुंब आणि नातेवाईकांसाठी ऑनलाइन तिकीट बुक करू शकतात,” असे त्यात म्हटले आहे.
IRCTC द्वारे 25 जून 2024 रोजीच्या एका X पोस्टमध्ये म्हटले आहे की, “वेगवेगळ्या आडनावांमुळे ई-तिकीट बुक करण्यावरील निर्बंधांबद्दल सोशल मीडियावर प्रसारित होत असलेल्या बातम्या खोट्या आणि दिशाभूल करणाऱ्या आहेत. संबंधितांनी अशा खोट्या बातम्या पसरवण्यापासून परावृत्त केले पाहिजे. रेल्वे बोर्डाच्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार आयआरसीटीसी साइटवरून तिकिटे बुक केली जात असल्याचे स्पष्ट करण्यात आले आहे…”
रेल्वे मंत्रालयाच्या प्रवक्त्याने देखील पुष्टी केली, “मित्र, कुटुंब आणि नातेवाईकांसाठी वैयक्तिक युजर आयडीवर तिकीट बुक करू शकतात. दर महिन्याला 12 तिकिटांसाठी बुकिंग करता येते, जर तिकिटावरील प्रवाशांपैकी एकानेही आधार प्रमाणीकृत केले असेल तर आधार-प्रमाणीकृत युजरच्या बाबतीत दर महिन्याला 24 तिकिटांपर्यंत जाऊ शकतात.”
“वैयक्तिक युजर आयडीवर बुक केलेली तिकिटे व्यावसायिक विक्रीसाठी नाहीत आणि असे कृत्य रेल्वे कायदा 1989 च्या कलम 143 अंतर्गत गुन्हा आहे,” असे प्रवक्त्याने अलीकडील X पोस्टमध्ये स्पष्ट केले.
उल्लेखनीय म्हणजे, रेल्वे कायदा, 1989 स्पष्टपणे सांगतो, “कलम 143 रेल्वे तिकीट खरेदी आणि पुरवठ्याचा व्यवसाय अनधिकृतपणे चालवल्याबद्दल दंडाची तरतूद करते.”
सरकारच्या पीआयबी फॅक्ट चेकनेही हा दावा दिशाभूल करणारा असल्याचे म्हटले आहे.
म्हणूनच, आयआरसीटीसीच्या नवीन नियमांवरील व्हायरल दावा ज्यामध्ये म्हटले आहे की व्यक्ती केवळ रक्ताच्या नात्यासाठी किंवा त्यांच्या वैयक्तिक आयडी वापरून समान आडनाव असलेल्यांसाठी तिकिटे बुक करू शकतात. हे खोटा आहे. आयआरसीटीसी आणि रेल्वेने स्पष्ट केले आहे की ई-तिकीट बुकिंगसाठी असा कोणताही नियम लागू नाही.
Result: False
Sources
Official Website Of IRCTC
X Post By @IRCTCofficial, Dated June 25, 2024
X Post By @SpokespersonIR, Dated June 25, 2024
Railway Act, 1989 Document
कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in. फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा
Authors
Vasudha noticed the growing problem of mis/disinformation online after studying New Media at ACJ in Chennai and became interested in separating facts from fiction. She is interested in learning how global issues affect individuals on a micro level. Before joining Newschecker’s English team, she was working with Latestly.
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
