पंतप्रधान मोदींचे चीनमध्ये ड्रोन वापरून फोटो बनवीत स्वागत करण्यात आले? सत्य जाणून घ्या

शांघाय सहकार्य संघटनेत सहभागी होण्यासाठी चीनला पोहोचलेल्या पंतप्रधान मोदींच्या आगमनापूर्वी सोशल मीडियावर एक फोटो व्हायरल झाला होता, ज्यामध्ये पंतप्रधान मोदींचे ड्रोन वापरून फोटो बनवीत स्वागत करण्यात आल्याचे दाखवण्यात आले होते.

तथापि, आमच्या तपासात आम्हाला आढळले की मूळ फोटो १९ एप्रिल २०२५ रोजी चीनच्या चोंगकिंग शहरात झालेल्या ड्रोन लाईट शोचा आहे आणि त्यादरम्यान पंतप्रधान मोदींचा फोटो दाखवण्यात आला नव्हता.

शांघाय सहकार्य संघटनेची (SCO) बैठक ३१ ऑगस्ट ते १ सप्टेंबर दरम्यान चीनमधील तियानजिन येथे झाली. चीन याला SCO च्या इतिहासातील सर्वात मोठी परिषद म्हणत आहे. या परिषदेत सुमारे २२ देशांचे प्रतिनिधी सहभागी होत आहेत. तथापि, बहुतेकांच्या नजरा शी जिनपिंग, रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन आणि भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्यावर आहेत. जपान भेटीनंतर पंतप्रधान मोदी देखील या कार्यक्रमात सहभागी होण्यासाठी पोहोचले आहेत. कार्यक्रमापूर्वी पंतप्रधान मोदींनी राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग आणि इतर अनेक देशांच्या राष्ट्रप्रमुखांची भेट घेतली.

व्हायरल झालेल्या चित्रात, एका इमारतीच्या वर आकर्षक दिव्यांच्या मदतीने एक कलाकृती तयार करण्यात आली आहे आणि त्याच्या शेजारी पंतप्रधान मोदींचा फोटो देखील बनवण्यात आला आहे. तसेच, इंग्रजीत एक मजकूर आहे, ज्याचे हिंदीमध्ये भाषांतर “चीनमध्ये स्वागत आहे मोदी” असे केले आहे.

अनेक एक्स युजर्सनी हा फोटो शेअर केला आहे आणि दावा केला आहे की हा फोटो अलिकडच्या एससीओ बैठकीपूर्वी पंतप्रधान मोदींचे स्वागत करतानाचा आहे.

Fact Check/Verification

चीनमध्ये पंतप्रधान मोदींचे ड्रोनद्वारे छायाचित्र बनवून स्वागत करण्यात आल्याचा दावा असलेल्या व्हायरल चित्राची चौकशी करत असताना, आम्हाला चित्राच्या खाली इंग्रजीत लिहिलेले एक मजकूर सापडला, ज्याचे हिंदीत भाषांतर “सुप्रन्स ऑफिस चायना चीनमध्ये श्री मोदींचे स्वागत करते” असे केले आहे. म्हणून आम्ही सुप्रन्सचे सोशल मीडिया अकाउंट शोधले आणि २६ ऑगस्ट २०२५ रोजी केलेल्या पोस्टमध्ये हा फोटो सापडला.

तथापि, या फोटोच्या कॅप्शनमध्ये एक डिस्क्लेमर देखील होता, ज्याचे भाषांतर असे होते, “येथे दाखवलेल्या सर्व प्रतिमा नवीन स्त्रोतांमधून, कारखान्यांना भेटींमधून, शैक्षणिक आणि व्यावसायिक गरजांसाठी एआय-व्युत्पन्न डेमो प्रतिमांमधून घेतल्या आहेत. या प्रतिमा फसवण्यासाठी बदलल्या गेलेल्या नाहीत. जर त्या इतर सामग्रीसारख्या दिसत असतील तर तो पूर्णपणे योगायोग आहे.”

व्हायरल प्रतिमेचा रिव्हर्स इमेज सर्च केल्यावर, आम्हाला २० एप्रिल २०२५ रोजी चिनी वृत्तसंस्था शिन्हुआच्या वेबसाइटवर प्रकाशित झालेला एक रिपोर्ट आढळला.

या रिपोर्टमध्ये १९ एप्रिल २०२५ रोजी नैऋत्य चीनमधील चोंगकिंग शहरातील नानआन जिल्ह्यात आयोजित केलेल्या ड्रोन लाईट शोचे फोटो होते. यामध्ये व्हायरल चित्रासारखेच एक चित्र होते. तथापि, वेबसाइटवर आढळलेल्या चित्रात व्हायरल चित्रात दाखवल्याप्रमाणे पंतप्रधान मोदींचा फोटो नव्हता. दोन्ही चित्रे काळजीपूर्वक पाहिल्यानंतर, व्हायरल चित्र एडिटिंगद्वारे तयार केले गेले असल्याचे स्पष्ट झाले.

याशिवाय, आम्हाला २० एप्रिल २०२५ रोजी वँडरलास नावाच्या यूट्यूब अकाउंटवरून अपलोड केलेल्या या ड्रोन शोचा व्हिडिओ देखील सापडला. १९ मिनिटांच्या या व्हिडिओमध्ये १५ व्या मिनिटाला हा फोटो सापडला होता, परंतु येथेही पंतप्रधान मोदींचा फोटो नव्हता.

याशिवाय, आम्हाला १९ एप्रिल २०२५ रोजी झालेल्या ड्रोन शोचे इंस्टाग्राम अकाउंटवरून अनेक फोटो सापडले. परंतु कोणत्याही फोटोमध्ये व्हायरल फोटोमधील दृश्ये समाविष्ट नव्हती.

Conclusion

आमच्या तपासात सापडलेल्या पुराव्यांवरून हे स्पष्ट होते की, पंतप्रधान मोदींचे चीनमध्ये ड्रोनच्या मदतीने स्वागत करण्यात आल्याचा दावा करणारा व्हायरल होणारा फोटो एडिटेड आहे. मूळ फोटो १९ एप्रिल रोजी चीनच्या चोंगकिंग शहरात झालेल्या ड्रोन शोमधील आहे.

Our Sources
Article published by Xinhua on 20th April 2025
Video published by Wanderlass YT account on 20th April 2025
Instagram Post by Wanderlass on 20th April 2025

(हे आर्टिकल न्यूजचेकर हिंदीसाठी रुंजय कुमार यांनी केले असून येथे वाचता येईल.)