Newchecker.in is an independent fact-checking initiative of NC Media Networks Pvt. Ltd. We welcome our readers to send us claims to fact check. If you believe a story or statement deserves a fact check, or an error has been made with a published fact check
Contact Us: checkthis@newschecker.in
Fact Check
ಆರ್ಬಿಐ ಪ್ರತಿ ಶನಿವಾರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಜಾದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದೆ
ವೈರಲ್ ಹೇಳಿಕೆ ಸುಳ್ಳು, ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಆದೇಶವನ್ನು ಆರ್ ಬಿಐ ಹೊರಡಿಸಿಲ್ಲ
ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕನೇ ಶನಿವಾರ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಭಾನುವಾರಗಳಂದು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಗೆ ರಜೆ ನೀಡುವ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪದ್ಧತಿಯ ಬದಲು, ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಆರ್ಬಿಐ) ಎಲ್ಲಾ ಶನಿವಾರ ಮತ್ತು ಭಾನುವಾರಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಜಾದಿನಗಳಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿ ಹೊಸ ನಿಯಮವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪೋಸ್ಟ್ಗಳು ಮತ್ತು ಆನ್ಲೈನ್ ಲೇಖನಗಳ ಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗಿದೆ.


ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಜೊತೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಕೆಲಸ-ಜೀವನ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪೋಸ್ಟ್ಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ನ್ಯೂಸ್ ಚೆಕರ್ ಈ ಹೇಳಿಕೆ ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ . ಆರ್ಬಿಐ ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಎಂದಿನಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ, ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕನೇ ಶನಿವಾರ- ಭಾನುವಾರದಂದು ಮಾತ್ರ ರಜೆ ಇರಲಿದೆ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ.
Also Read: ದೀಪಾವಳಿ ವೇಳೆ ಸ್ವದೇಶಿ ಉತ್ಪನ್ನ ಬಳಸುವಂತೆ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಕರೆ; ಈ ಸಂದೇಶ ನಿಜವಾದ್ದಲ್ಲ!
“RBI Saturday Sunday bank holidays” ಎಂಬ ಕೀವರ್ಡ್ ಹುಡುಕಾಟದ ವೇಳೆ ವೈರಲ್ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಯಾವುದೇವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸುದ್ದಿ ವರದಿಗಳು ಅಥವಾ RBI ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಅಧಿಕೃತ RBI ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆ ಆರ್ಕೈವ್ ನಲ್ಲೂ ಅಂತಹ ವಿವರ ಇರುವ ಆದೇಶ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ.
ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಆರ್ಬಿಐನ ಕೊನೆಯ ಅಧಿಕೃತ ಸಂವಹನವು ಆಗಸ್ಟ್ 28, 2015 ರಂದು ಮಾಡಿದ್ದಾಗಿದೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2015 ರಿಂದ ಎಲ್ಲ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು – ಸಾರ್ವಜನಿಕ, ಖಾಸಗಿ, ವಿದೇಶಿ, ಸಹಕಾರಿ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರದೇಶದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು – ಇವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಅದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ :
ವೈರಲ್ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಹರಡುತ್ತಿರುವ ವೆಬ್ಸೈಟ್ಗಳು ಯಾವುದೇ ಆರ್ಬಿಐ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿಲ್ಲ. ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಸಾಧನವಾದ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್ ಡಿಟೆಕ್ಟರ್ ಈ ಸೈಟ್ಗಳನ್ನು ಕಳಪೆಯಾಗಿ ರೇಟಿಂಗ್ ಮಾಡಿದೆ, ಇದು ದಾರಿತಪ್ಪಿಸುವ ಅಥವಾ ವಂಚನೆಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ನ್ಯೂಸ್ ಚೆಕರ್ ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕಟ್ಟುಕಥೆಯ ರಜಾ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿತ್ತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 3–6, 2025 ರವರೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ರಜಾದಿನಗಳನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದೆ ಎಂಬ ವೈರಲ್ ಹೇಳಿಕೆಯು ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. ಜಾಹೀರಾತು ಆದಾಯವನ್ನು ಬಯಸುವ ವೆಬ್ಸೈಟ್ಗಳು ಇಂತಹ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಆರ್ಬಿಐ ಎಲ್ಲ ಶನಿವಾರಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳಿಗೆ ರಜಾದಿನಗಳಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆ ಸುಳ್ಳು. ಈ ನಿಯಮ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ: ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು 2 ನೇ ಮತ್ತು 4 ನೇ ಶನಿವಾರಗಳು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಭಾನುವಾರಗಳಂದು ಮಾತ್ರ ಮುಚ್ಚುತ್ತವೆ. ಆರ್ಬಿಐ ಯಾವುದೇ ಹೊಸ ನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿಲ್ಲ.
Also Read: ಮೈಸೂರು ಬಿ.ಎಂ. ಹ್ಯಾಬಿಟೇಟ್ ಮಾಲ್ ನಲ್ಲಿ ಎಸ್ಕಲೇಟರ್ ಕುಸಿತ ಎಂದ ವೀಡಿಯೋ ನಿಜವಲ್ಲ!
FAQ ಗಳು
Q1. RBI ಎಲ್ಲಾ ಶನಿವಾರಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಜಾದಿನಗಳೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದೆಯೇ?
ಇಲ್ಲ. RBI ಎಲ್ಲಾ ಶನಿವಾರಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಜಾದಿನಗಳೆಂದು ಘೋಷಿಸಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲ ಭಾನುವಾರಗಳ ಜೊತೆಗೆ 2 ನೇ ಮತ್ತು 4 ನೇ ಶನಿವಾರ ಮಾತ್ರ ರಜಾದಿನಗಳಾಗಿವೆ.
Q2. ಶನಿವಾರದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಜಾದಿನಗಳ ಕುರಿತು ಪ್ರಸ್ತುತ RBI ನಿಯಮವೇನು?
RBI ಯ 2015 ರ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು 2 ನೇ ಮತ್ತು 4 ನೇ ಶನಿವಾರಗಳಂದು ಮುಚ್ಚಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ 1 ನೇ, 3 ನೇ ಮತ್ತು 5 ನೇ ಶನಿವಾರಗಳಂದು ಎಂದಿನಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
Q3. ಅಧಿಕೃತ RBI ರಜಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ನಾವು ಎಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು?
ನೀವು ಎಲ್ಲಾ ಅಧಿಕೃತ RBI ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು ಆರ್ಬಿಐ.ಆರ್ಜಿ.ಇನ್.
ಪ್ರಶ್ನೆ 4. ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಜೆಯ ಕುರಿತು ನಕಲಿ ಸುದ್ದಿಗಳೇಕೆ ವೈರಲ್ ಆಗುತ್ತವೆ?
ಅಂತಹ ನಕಲಿ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಲ್ಲದ ವೆಬ್ಸೈಟ್ಗಳು ಕ್ಲಿಕ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಜಾಹೀರಾತು ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಹರಡುತ್ತವೆ.
ಪ್ರಶ್ನೆ 5. ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಜಾದಿನಗಳ ಕುರಿತು ಆರ್ಬಿಐನ ಕೊನೆಯ ಅಧಿಕೃತ ಅಪ್ಡೇಟ್ ಯಾವಾಗ?
ಆರ್ಬಿಐನ ಕೊನೆಯ ಅಪ್ಡೇಟ್ ಆಗಸ್ಟ್ 28, 2015ರಂದು ಆಗಿದೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2015 ರಿಂದ 2 ನೇ ಮತ್ತು 4 ನೇ ಶನಿವಾರ ನಿಯಮವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು.
Sources
RBI Press Release, August 28, 2015
Scam Detector tool
(ಈ ಲೇಖನವನ್ನು ಮೊದಲು ನ್ಯೂಸ್ ಚೆಕರ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಇಲ್ಲಿದೆ)