AI/Deepfake
केंद्राने ३ ते ६ सप्टेंबरपर्यंत सलग सार्वजनिक सुट्टी जाहीर केली?खोटा आहे हा दावा
Claim
सलग सण आणि कार्यक्रमांमुळे केंद्र सरकारने ३ सप्टेंबर ते ६ सप्टेंबर २०२५ पर्यंत देशभरात सार्वजनिक सुट्ट्या जाहीर केल्या आहेत.
Fact
हा दावा खोटा आहे. फक्त ५ सप्टेंबर रोजी मिलाद-उन-नबीसाठी राजपत्रित सुट्टी आहे, ज्यामध्ये ओणम ही ऐच्छिक सुट्टी म्हणून चिन्हांकित आहे. व्हायरल रिपोर्ट एआय-जनरेटेड असल्याचे आढळून आले.
व्हायरल सोशल मीडिया पोस्ट आणि ऑनलाइन लेखांमध्ये असा दावा केला जात आहे की केंद्र सरकारने ३ सप्टेंबर ते ६ सप्टेंबर २०२५ पर्यंत देशभरात सलग सार्वजनिक सुट्टी जाहीर केली आहे. बातम्या असे सूचित करतात की सलग सण आणि कार्यक्रमांमुळे शाळा, बँका आणि सरकारी कार्यालयांवर परिणाम होत असल्याने या सुट्ट्या जाहीर करण्यात आल्या आहेत.


लेख आणि पोस्ट येथे, येथे आणि येथे पाहता येतील.
पुरावा
सलग सुट्ट्यांची कोणतीही सरकारी सूचना नाही
“३ सप्टेंबर ते ६ सप्टेंबर सार्वजनिक सुट्टी भारत” असा कीवर्ड शोधल्यावर अशा सुट्टीच्या कालावधीची घोषणा करणारे कोणतेही विश्वसनीय वृत्त किंवा अधिकृत परिपत्रक मिळाले नाही.
कार्मिक, सार्वजनिक तक्रार निवारण आणि पेन्शन मंत्रालयाने जारी केलेल्या अधिकृत सुट्टीच्या कॅलेंडरमध्ये फक्त खालील गोष्टींची यादी आहे:
- ५ सप्टेंबर २०२५: मिलाद-उन-नबी/ईद-ए-मिलादसाठी राजपत्रित सुट्टी (सरकारने अधिकृतपणे जाहीर केलेली सार्वजनिक सुट्टी)
- ५ सप्टेंबर २०२५: ओणमसाठी मर्यादित (पर्यायी) सुट्टी

आरबीआयच्या सुट्टीच्या कॅलेंडरमध्ये दीर्घ सुट्टी नाही
आरबीआयच्या अधिकृत सुट्टीच्या कॅलेंडरमध्ये कोणत्याही राज्यात ३ ते ६ सप्टेंबर दरम्यान सलग येणाऱ्या सुट्ट्यांची यादी नाही, तर काही ठिकाणी ४ सप्टेंबर किंवा ६ सप्टेंबर रोजी सुट्ट्या आहेत.
स्रोत वेबसाइटमध्ये विश्वासार्हतेचा अभाव आहे
या दाव्याची सर्वात जुनी आवृत्ती ३१ ऑगस्ट २०२५ रोजीच्या एका लेखात आली होती, परंतु त्यात कोणत्याही सरकारी अधिसूचनेचा उल्लेख नव्हता. स्कॅम डिटेक्टरने वेबसाइटला “अविश्वसनीय. घातक. धोकादायक” असे रेटिंग दिले आहे, ज्याचा विश्वासघात स्कोअर ८.७/१०० इतका कमी आहे, जो दिशाभूल करणाऱ्या किंवा फसव्या कृतींचा उच्च धोका दर्शवितो.

संभाव्यतः एआय-व्युत्पन्न सामग्री
एआय-कंटेंट डिटेक्शन टूल्सने व्हायरल लेख मोठ्या प्रमाणात एआय-जनरेटेड म्हणून ध्वजांकित केला:
- Quillbot AI Detector: ८६% एआय संभाव्यता
- CopyLeaks AI Detector: १००% एआय संभाव्यता
- Zero GPT: ९६.८४% एआय संभाव्यता

या निष्कर्षांवरून हे सिद्ध होते की हा लेख खरा नाही.
हे यापूर्वीही घडलेय
न्यूजचेकरने यापूर्वी एका बनावट बातमीचे खंडन केले होते, ज्यामध्ये असा खोटा दावा करण्यात आला होता की केंद्राने काम-जीवन संतुलन आणि सार्वजनिक कल्याणाला पाठिंबा देण्यासाठी ६ जून २०२५ रोजी देशभरात सार्वजनिक सुट्टी जाहीर केली आहे. आम्हाला आढळले की असा कोणताही निर्णय झाला नव्हता आणि व्हायरल बातमी एआय-निर्मित होती.
निकाल
केंद्र सरकारने ३-६ सप्टेंबर २०२५ याकाळात देशभरात सार्वजनिक सुट्टी जाहीर केली हा दावा खोटा आहे. फक्त ५ सप्टेंबर रोजी मिलाद-उन-नबीसाठी राजपत्रित सुट्टी आहे, ज्यामध्ये ओणम ही पर्यायी सुट्टी म्हणून चिन्हांकित आहे. व्हायरल दाव्याला कोणतेही अधिकृत परिपत्रक समर्थन देत नाही.
FAQs
१. केंद्राने ३-६ सप्टेंबर २०२५ रोजी सार्वजनिक सुट्टी जाहीर केली का?
नाही. फक्त ५ सप्टेंबर ही मिलाद-उन-नबीची राजपत्रित सुट्टी आहे.
२. सप्टेंबर २०२५ च्या पहिल्या आठवड्यात कोणत्या सुट्ट्या येतात?
५ सप्टेंबर ही मिलाद-उन-नबी (राजपत्रित सुट्टी) आहे. ओणम ही त्याच दिवशी मर्यादित (पर्यायी) सुट्टी आहे.
३. ३-६ सप्टेंबर २०२५ पर्यंत आरबीआय बँका बंद आहेत का?
नाही. आरबीआयच्या सुट्टीच्या कॅलेंडरमध्ये या काळात कोणत्याही राज्यात सलग सुट्ट्या दाखवल्या गेल्या नाहीत.
४. मी सरकारी सुट्टीच्या घोषणा कशा पडताळू शकतो?
व्हायरल पोस्टवर अवलंबून राहण्याऐवजी भारत सरकारच्या सुट्टीच्या कॅलेंडर आणि आरबीआयच्या सुट्टीच्या कॅलेंडरची नेहमीच तपासणी करा.
५. खोट्या सुट्टीच्या घोषणा व्हायरल का होतात?
कारण त्या जनतेशी संबंधित, शेअर करण्यायोग्य असतात आणि अतिरिक्त वेळेची सुट्टी देण्याचे आश्वासन देतात. बरेच क्लिक मिळविणे आणि जाहिरातींच्या उत्पन्नासाठी एआय किंवा अविश्वसनीय वेबसाइट्सद्वारे असे प्रकार केले जातात.
Sources
Government of India Holiday Calendar – india.gov.in
RBI Holiday Calendar – rbi.org.in
Scam Detector Review of dggsinstitutes.com – scam-detector.com
QuillBot AI Detector – quillbot.com
Copyleaks AI Detector – copyleaks.com
ZeroGPT AI Detector – zerogpt.com