सोशल मीडियात व्हायरल झालेला फोटो बुंदेलखंडमधील भावनी धरणाचा असल्याचा दावा केला जात आहे. सोशल मीडियावर धरणाचा फोटो शेअर करून उत्तरप्रदेश सरकारने बुंदेलखंडमधील दुष्काळग्रस्त प्रदेश ललितपूरला भेट दिल्याचा दावा करण्यात आला. फोटोत दिसत असलेल्या धरणाचे वर्णन ललितपूरचे भवानी धरण असे करण्यात आले आहे.
या ट्विटची संग्रहीत आवृत्ती इथे पाहू शकता.
उत्तर प्रदेश विधानसभा निवडणुका जसजशा जवळ येत आहेत, तसतसा राज्यातील राजकीय पेच वाढला आहे. या दरम्यान सरकारकडून अनेक भागात अनेक प्रकल्पांची पायाभरणी केली जात आहे. या भागात, 16 नोव्हेंबरला पूर्वांचल एक्सप्रेसवेच्या उद्घाटनानंतर, आता उत्तर प्रदेशातील बुंदेलखंडमधील लोकांना अनेक वर्षांपासून सुरू असलेल्या पाण्याच्या समस्येपासून मुक्त करण्यासाठी काही घोषणा करण्यात आल्या आहेत. खरे तर 19 नोव्हेंबरला पंतप्रधान मोदी उत्तर प्रदेशातील बुंदेलखंडच्या दौऱ्यावर होते.टाईम्स नाऊ हिंदीने 19 नोव्हेंबर 2021 रोजी प्रकाशित केलेल्या बातमीनुसार, पंतप्रधानांनी बुंदेलखंडमधील रहिवाशांना अनेक योजना भेट दिल्या. जाहीर सभेला संबोधित करताना पंतप्रधान म्हणाले, “मी तुम्हाला एक खूप मोठी भेट देण्यासाठी आलो आहे. आज अर्जुन सहाय्यक प्रकल्प, रतौली धरण, भावनी धरण आणि रतौली चिल्ली स्प्रिंकलर प्रकल्पाचे उद्घाटन करण्यात आले. याचा फायदा हमीरपूर, महोबा, बांदा आणि ललितपूर येथील लाखो लोकांना होणार आहे. पिण्याचे शुद्ध पाणी मिळणार, पिढ्यांची प्रतीक्षा संपणार आहे. यासोबतच त्यांनी तिहेरी तलाकवर बंदी घालणाऱ्या कायद्याचाही उल्लेख केला. यानंतर अनेक सोशल मीडिया युजर्सनी वरील फोटो ललितपूरमधील भावनी धरणाचा म्हणून शेअर करण्यास सुरुवात केली.
हा व्हायरल दावा ट्विटरवर इतर युजर्सनी देखील शेअर केला आहे.
ट्विटची संग्रहित आवृत्ती इथे पाहू शकता.
हा दावा फेसबुकवर देखील मोठ्या प्रमाणात व्हायरल झाला आहे.
संग्रहित फेसबुक पोस्ट इथे, इथे आणि इथे पाहू शकता.
Fact Check/Verification
बुंदेलखंडच्या दुष्काळग्रस्त भागात पीएम मोदी आणि सीएम योगी सिंचन प्रकल्प देणार असल्याचा दावा करणारे व्हायरल झालेले चित्र खरेच भावनी धरणाचे आहे का? हे सत्य जाणून घेण्यासाठी आम्ही तपास सुरू केला. सर्वप्रथम, आम्ही रिव्हर्स इमेज सर्चच्या मदतीने गुगलवर व्हायरल होत असलेला फोटो शोधले. या दरम्यान आम्हाला अनेक परिणाम मिळाले.
मिळालेल्या निकालांमध्ये, आम्हाला कृष्णा नदी व्यवस्थापन मंडळ, हैदराबादची वेबसाईट आणि 22 ऑक्टोबर 2019 रोजी द न्यू इंडियन एक्सप्रेसमध्ये प्रकाशित झालेला लेख सापडला, ज्यामध्ये धरणाचा फोटो प्रकाशित करण्यात आला आहे. जो सध्या ललितपूर येथील भावनी धरणाचा म्हणून शेअर केले जात आहे.
कृष्णा नदी व्यवस्थापन मंडळ, हैदराबादच्या वेबसाईटवर मिळालेल्या माहितीनुसार, नीलम संजीव रेड्डी श्रीशैलम प्रकल्पांतर्गत तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेशच्या सीमेवर कृष्णा नदीवर श्रीशैलम धरण बांधण्यात आले आहे. हे देशातील दुसरे सर्वात मोठे जलविद्युत केंद्र आहे. वरील वेबसाईटवर अपलोड केलेल्या फोटोवरुन हे व्हायरल झालेला फोटो भावनी धरणाचा नसल्याचे दिसून येते.
22 ऑक्टोबर 2019 रोजी न्यू इंडियन एक्स्प्रेसमध्ये प्रकाशित झालेल्या लेखात “तेलंगणा-आंध्र प्रदेश सीमेवरील श्रीशैलम-नागार्जुन धरण पाण्याचा ओव्हरफ्लो रोखण्यासाठी तयार आहे” असे म्हटले आहे.
व्हायरल फोटोची तपासणी करण्यासाठी, आम्ही पीएमओच्या यूट्यूब चॅनेलवर पंतप्रधान मोदींच्या बुंदेलखंड दौऱ्याचा व्हिडिओ शोधला.https://www.youtube.com/watch?v=yWU4qY49-lw&t=2188s
यादरम्यान, 19 नोव्हेंबर रोजी बुंदेलखंडच्या जाहीर सभेतील पंतप्रधान मोदींच्या भाषणाचा 1 तास 7 मिनिटांचा व्हिडिओ आम्हाला मिळाला. व्हिडिओमध्ये पंतप्रधानांनी 36 मिनिटे 28 सेकंदादरम्यान भावनी धरणाचा उल्लेख केला आहे आणि धरणाचे दृश्य देखील दाखवले आहे, व्हायरल दाव्यासह शेअर केलेला फोटो भावनी धरणाची नाही हे स्पष्ट करते.
पीएमओच्या यूट्यूब चॅनलवर मिळालेल्या व्हिडिओमधील भावनी धरणाच्या दृश्यावरून हे स्पष्ट होते की सध्या ‘पंतप्रधान मोदी आणि मुख्यमंत्री योगी यांच्याकडून बुंदेलखंडच्या दुष्काळग्रस्त भागांना सिंचन प्रकल्प भेट’ असा दावा करत व्हायरल होत असेला फोटो भावनी धरणाचा नाही.
Conclusion:
आमच्या तपासात सापडलेल्या तथ्यांवरून हे स्पष्ट झाले आहे की, ‘पीएम मोदी आणि सीएम योगी यांच्याकडून बुंदेलखंडच्या दुष्काळग्रस्त भागांना सिंचन प्रकल्प भेट’ असा दावा करत फोटो सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहे, तो भावनी धरणाचा नाही तर हैदराबादमधील कृष्णा नदीवर बांधलेल्या श्रीशैलम धरणाचा आहे.
Result: Misleading
Our Sources:
Media Reports
कोणत्याही संशयास्पद बातमीच्या पडताळणीसाठी आम्हाला checkthis@newschecker.in वर ईमेल करा अथवा 9999499044 या व्हाट्सएप्प नंबरवर मॅसेज पाठवा.
