Authors
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
Claim
मुस्लिम अल्पसंख्यांकांचा राष्ट्रीय संसाधनांवर पहिला हक्क आहे, असे तत्कालीन पंतप्रधान मनमोहनसिंग म्हणाले.
Fact
हा दावा संदर्भ वगळून करण्यात आलेला असून दिशाभूल करणारा आहे.
मुस्लिम अल्पसंख्यांकांचा राष्ट्रीय संसाधनांवर पहिला हक्क आहे, असे तत्कालीन पंतप्रधान मनमोहनसिंग म्हणाले. असा दावा सध्या लोकसभा निवडणुकीच्या तोंडावर केला जात आहे. इंस्टाग्रामवर आम्हाला यासंदर्भातील मराठी भाषेतील दावा मिळाला.
दाव्याचे संग्रहण येथे पाहता येईल.
Fact Check/ Verification
देशाचे माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांच्या नावे होत असलेल्या या दाव्याच्या तपासणीसाठी आम्ही शोध घेतला. संबंधित किवर्डसच्या माध्यमातून शोधताना आम्हाला टाइम्स ऑफ इंडियाने ९ डिसेम्बर २००६ रोजी प्रसिद्ध केलेल्या या बातमीकडे नेले.
बातमीत नमूद करण्यात आले आहे की सिंग यांच्या भाषणात त्यांनी सांगितले की, “अल्पसंख्याकांसाठीच्या योजनांचा, विशेषत: मुस्लिमांचा संसाधनांवर पहिला हक्क असणे आवश्यक आहे जेणेकरुन विकासाचे फायदे त्यांच्यापर्यंत न्याय्यपणे पोहोचतील.” राष्ट्रीय विकास परिषदेच्या ५२ व्या बैठकीदरम्यान माजी पंतप्रधानांनी हे सांगितले होते असेही त्यात म्हटले आहे.
यावरून आम्ही आमचा तपास पुढे नेला. शोधामुळे आम्हाला पीएमओने जारी केलेल्या स्पष्टीकरणासह प्रेस रिलीजच्या संग्रहित आवृत्तीकडे नेले, ज्यात नमूद केले आहे की माजी पंतप्रधान सिंग यांच्या विधानाचा जाणीवपूर्वक आणि खोडकरपणे तसेच निराधार वादाला खतपाणी घालत चुकीचा अर्थ लावला गेला आहे.”
यावरून, हे स्पष्ट होते की माजी पंतप्रधान सिंग यांनी फक्त मुस्लिम समाजच नव्हे तर अनुसूचित जाती (एससी), अनुसूचित जमाती (एसटी), इतर मागासवर्गीय, महिला, मुले आणि अल्पसंख्याक यांच्या उन्नतीसाठी काम करणाऱ्या योजना आणि योजनांना प्राधान्य देण्याच्या महत्त्वावर भर दिला होता.
आपल्या भाषणात माजी पंतप्रधान सिंग म्हणाले की या योजनांना संसाधन वाटपासाठी प्राधान्य दिले पाहिजे, “विकासाच्या फळांमध्ये समानतेने वाटा मिळण्यासाठी.” दावा केल्याप्रमाणे या गटांना संसाधनांवर “प्रथम अधिकार” आहे असे त्यांनी म्हटले नाही.
९ डिसेंबर २००६ रोजीच्या त्यांच्या भाषणाचा संपूर्ण मजकूर येथे उपलब्ध आहे.
यावरून व्हायरल दावा संदर्भ बदलून करण्यात आला असल्याचे आमच्या निदर्शनास आले.
Conclusion
अशाप्रकारे आमच्या तपासात मुस्लिम अल्पसंख्यांकांचा राष्ट्रीय संसाधनांवर पहिला हक्क आहे, असे तत्कालीन पंतप्रधान मनमोहनसिंग म्हणाले, हा दावा संदर्भ वगळून करण्यात आलेला असून दिशाभूल करणारा आहे. हे स्पष्ट झाले. फक्त मुस्लिम समाजच नव्हे तर अनुसूचित जाती, जमाती, इतर मागासवर्गीय, महिला, मुले आणि अल्पसंख्याक यांच्या उन्नतीसाठी काम करणाऱ्या योजना आणि योजनांना प्राधान्य देण्याच्या महत्त्वावर त्यांनी भर दिला होता.
Result: Partly False
Our Sources
Clarifications on PM’s reference to “First Claim On Resources”
PM’s address at the Meeting of National Development Council 2006
News published by Times of India on December 9, 2006
कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in. फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा
Authors
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
