Newchecker.in is an independent fact-checking initiative of NC Media Networks Pvt. Ltd. We welcome our readers to send us claims to fact check. If you believe a story or statement deserves a fact check, or an error has been made with a published fact check
Contact Us: checkthis@newschecker.in
AI/Deepfake
एका व्हायरल व्हिडिओमध्ये दावा केला आहे की राज्यसभा सदस्य सुधा मूर्ती क्वांटम एआयला “सरकार-मान्यताप्राप्त” एआय-आधारित आर्थिक प्लॅटफॉर्म आहे जो निष्क्रिय उत्पन्नाचे आश्वासन देतो अशी मान्यता देत प्रसिद्धी करीत आहेत.

“सुधा मूर्ती, गुंतवणूक व्यासपीठ” असा कीवर्ड शोध घेतला असता राज्यसभा सदस्याने अशा कोणत्याही आर्थिक अॅपला मान्यता दिल्याचे दर्शविणारे कोणतेही विश्वसनीय वृत्त किंवा अधिकृत घोषणा मिळाली नाहीत.
व्हायरल क्लिपमधील कीफ्रेमवर रिव्हर्स इमेज सर्च केल्यावर आम्हाला २६ फेब्रुवारी २०२१ रोजीचा BeerBiceps चा एक यूट्यूब व्हिडिओ सापडला. या व्हिडिओमध्ये सुधा मूर्ती व्हायरल फुटेजमध्ये दिसणाऱ्या त्याच पोशाखात आणि पार्श्वभूमीत दिसत आहेत. तथापि, मूळ मुलाखतीत तिने क्वांटम एआयचा कुठेही उल्लेख केलेला नाही, ज्यामुळे व्हायरल क्लिप तिच्या वास्तविक विधानांशी जुळत नाही याची पुष्टी होते.

प्रसारित होणाऱ्या व्हिडिओचे काळजीपूर्वक विश्लेषण केल्यास एआय मॅनिपुलेशन दर्शविणाऱ्या अनेक दृश्य विसंगती आढळून येतात: लक्षात येण्याजोगे लिप-सिंक जुळत नाही, खालच्या जबड्याभोवती अस्पष्टता येते आणि असे क्षण जिथे इअरफोन वायर तिच्या चेहऱ्यावर अनैसर्गिकपणे विलीन होताना दिसते. ऑडिओ देखील अनैसर्गिकपणे जलद ऐकू येतो आणि त्यात नैसर्गिक विरामांचा अभाव असतो.
डीपवेअर स्कॅनरवर मूल्यांकन केलेल्या क्लिपचा एक भाग संशयास्पद म्हणून ध्वजांकित करण्यात आला. डीपफेक-ओ-मीटरद्वारे ऑडिओची चाचणी केली असता, पाचपैकी तीन डिटेक्टरमध्ये तो एआय-जनरेटेड असण्याची १००% शक्यता असल्याचे मूल्यांकन केले गेले. हिया डीपफेक व्हॉइस डिटेक्टरवर तपासलेल्या अनेक ऑडिओ भागांना “संभाव्य डीपफेक” असे लेबल लावण्यात आले. त्याचप्रमाणे, रिसेम्बल एआयने देखील ऑडिओ बनावट म्हणून चिन्हांकित केला.


न्यूजचेकरने यापूर्वी सुधा मूर्ती आणि त्यांचे पती, इन्फोसिसचे सह-संस्थापक नारायण मूर्ती यांना संशयास्पद गुंतवणूक योजनांना मान्यता देताना दाखवणारे अनेक एआय-बदललेले व्हिडिओ खोटे ठरवले आहेत. तेच येथे, येथे आणि येथे पाहता येईल.
सुधा मूर्ती ‘क्वांटम एआय’ चा प्रचार करताना दाखवणारी व्हायरल क्लिप एआयने हाताळलेली आहे.
Sources
YouTube Video By BeerBiceps, Dated February 26, 2021
Deepware Scanner Website
Deepfake-O-Meter Website
Resemble AI Website
Hiya Deepfake Voice Detector
Vasudha Beri
December 10, 2025
JP Tripathi
December 9, 2025
Runjay Kumar
December 4, 2025