Authors
Vasudha noticed the growing problem of mis/disinformation online after studying New Media at ACJ in Chennai and became interested in separating facts from fiction. She is interested in learning how global issues affect individuals on a micro level. Before joining Newschecker’s English team, she was working with Latestly.
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
Claim
नागपुरात मतदान केंद्रावर एका व्यक्तीने ईव्हीएमवर शाई फेकली.
Fact
हा दावा खोटा आहे. 2019 चा व्हिडीओ ठाण्यातील घटना दर्शवित आहे.
लोकसभा निवडणुकीच्या पहिल्या टप्प्यातील मतदानानंतर एका व्यक्तीने मतदान केंद्रात ईव्हीएमवर शाई फेकल्याचा व्हिडिओ सोशल मीडियावर समोर आला आहे. व्हिडिओमध्ये, तो माणूस मतदानासाठी ईव्हीएम प्रणालीच्या विरोधात घोषणा देताना ऐकायला मिळतो कारण पोलिस कर्मचारी त्याला मतदान केंद्राबाहेर ओढत आहेत. अनेक सोशल मीडिया युजर्सनी 19 एप्रिल रोजी झालेल्या नागपूर मतदारसंघातील मतदानादरम्यानची घटना दर्शविल्याचा दावा करणारा व्हिडिओ शेअर केला. न्यूजचेकरला हा दावा खोटा असल्याचे आढळले. व्हिडिओ 2019 चा आहे आणि त्यात ठाण्यातील एक घटना दाखवण्यात आली आहे.
अशा पोस्ट इथे, इथे आणि इथे बघता येतील.
Fact Check/ Verification
“Man throws,” “ink” and “EVM” या कीवर्ड शोधामुळे आम्हाला YouTube वर ABP News ने 21 ऑक्टोबर 2019 रोजी प्रसिद्ध केलेल्या रिपोर्टकडे नेले. व्हायरल व्हिडिओची छोटी आवृत्ती घेऊन, त्यात म्हटले आहे, “ठाण्यात, आज महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीसाठी मतदान सुरू असताना बहुजन समाज पक्षाचे (BSP) नेते सुनील खांबे यांनी मतदान केंद्रावर ईव्हीएमवर शाई फेकली. ते ‘ईव्हीएम मुर्दाबाद’ आणि ‘ईव्हीएम नही चलेगा’च्या घोषणा देत होते. नंतर पोलिसांनी त्यांना पोलीस ठाण्यात नेले.”
आम्हाला या घटनेबाबत 21 ऑक्टोबर 2019 रोजीचा NDTV चा रिपोर्ट सापडला. त्यात व्हायरल झालेल्या व्हिडिओचा स्क्रीनग्राब दाखवण्यात आला होता आणि त्यात म्हटले होते की, “महाराष्ट्रातील ठाणे जिल्ह्यातील एका मतदान केंद्रावर बहुजन समाज पक्षाच्या (BSP) कार्यकर्त्याने सोमवारी इलेक्ट्रॉनिक मतदान यंत्रावर (EVM) शाई फेकली. त्याला पोलिसांनी बांधून ठेवले असताना, त्याने ईव्हीएमच्या विरोधात घोषणाबाजी केली आणि त्यांना बॅलेट पेपरने निवडणूक घेण्याची मागणी केली.”
“ईव्हीएम बॅलेट पेपरने बदलले पाहिजेत. ही देशातील जनतेची मागणी आहे. ईव्हीएम मुर्दाबाद (ईव्हीएमसह खाली),” तो ओरडला, कारण त्याला सुरक्षा कर्मचाऱ्यांनी दूर नेले. असे पुढे जोडलेले आहे.
22 ऑक्टोबर 2019 रोजीच्या न्यूज18 इंडियाच्या रिपोर्टमध्येही हा व्हिडिओ देखील प्रदर्शित करण्यात आला होता, ज्यामध्ये महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीदरम्यान एका मतदान केंद्रावर घडलेल्या घटनेचा तपशील देण्यात आला होता.
ANI या वृत्तसंस्थेने 21 ऑक्टोबर 2019 रोजीच्या एका X पोस्टमध्ये व्हायरल झालेल्या व्हिडिओची छोटी आवृत्ती दाखवली आणि त्यात म्हटले आहे की, “ठाणे: बहुजन समाज पक्षाचे (BSP) नेते सुनील खांबे यांनी मतदान करताना मतदान केंद्रावर ईव्हीएमवर शाई फेकली. #महाराष्ट्र विधानसभेसाठी आज मतदान होत आहे. ते ‘ईव्हीएम मुर्दाबाद’ आणि ‘ईव्हीएम नही चलेगा’च्या घोषणा देत होते. त्यानंतर पोलिसांनी त्याला पोलीस ठाण्यात नेले.”
Conclusion
अशा प्रकारे आम्ही आमच्या तपासात असा निष्कर्ष निघतो कि, नागपूरमधील मतदान केंद्रावर एक माणूस ईव्हीएमवर शाई फेकताना दाखवण्यासाठी ठाण्यातील एक जुना व्हिडिओ खोटा शेअर करण्यात आला आहे.
Result: False
Sources
YouTube Video By ABP News, Dated October 21, 2019
Report By NDTV, Dated October 21, 2019
YouTube Video By News18 India, Dated October 22, 2019
X Post By ANI, Dated October 21, 2019
(हे आर्टिकल न्यूजचेकर इंग्रजीसाठी वसुधा बेरी यांनी केले आहे. ते इथे वाचता येईल.)
कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in. फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा
Authors
Vasudha noticed the growing problem of mis/disinformation online after studying New Media at ACJ in Chennai and became interested in separating facts from fiction. She is interested in learning how global issues affect individuals on a micro level. Before joining Newschecker’s English team, she was working with Latestly.
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
