फॅक्ट चेक: श्री अविमुक्तेश्वरानंद सरस्वती यांच्यावरील लाठीचार्जचा व्हिडिओ आताचा नाही

जगद्गुरु शंकराचार्य श्री अविमुक्तेश्वरानंद सरस्वती यांच्यावर लाठीचार्ज केल्याचा व्हिडीओ सध्या शेअर केला जात आहे. हा व्हिडीओ सध्याचा असल्याचे सांगत युजर्स कॅप्शनमध्ये लिहीत आहेत की, “शंकराचार्यांना मारहाण? काय सुरुये देशात? पोलिसच मारत असतील तर कुणी कुणाला थांबवायचं?” आमच्या तपासात मात्र हा दावा खोटा आढळला आहे.

आम्हाला सापडलेल्या हिंदी दाव्याच्या कॅप्शनमध्ये “हिंदुओं के धर्मगुरु शंकराचार्य अविमुक्तेश्वरानंद सरस्वती को कुंभ से बहिष्कृत कर योगी जी तानाशाही के चलते पुलिस प्रशासन द्वारा लाठी डंडों से पिटवाना अति दुखद है” असे लिहिलेले असून त्याचा मराठी अनुवाद “योगीजींच्या हुकूमशाहीमुळे हिंदू धार्मिक नेते शंकराचार्य अविमुक्तेश्वरानंद सरस्वती यांना पोलिस प्रशासनाने कुंभमेळ्यातून बाहेर काढले आणि काठ्यांनी मारहाण केली हे खूप दुःखद आहे.” असा होतो.

Fact Check/ Verification

आम्ही तथ्य शोधण्यासाठी गुगलवर कीवर्ड सर्च केला. निकालांवरून असे दिसून आले की व्हायरल झालेला व्हिडीओ जुना आहे.

१३ एप्रिल २०२१ च्या डेली पायोनियरच्या वृत्तानुसार, “समाजवादी पक्षाचे अध्यक्ष अखिलेश यादव, ज्यांनी मवाळ हिंदुत्वाची भूमिका स्वीकारली, त्यांनी २०१५ मध्ये वाराणसीमध्ये झालेल्या लाठीचार्जबद्दल शंकराचार्य स्वामी स्वरूपानंद आणि त्यांचे शिष्य स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद यांची माफी मागितली. त्यावेळी अखिलेश यादव उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री होते. त्यांनी रविवारी हरिद्वारमध्ये धार्मिक नेत्यांना भेटून त्यांचे आशीर्वाद घेतले. “मी माझी चूक मान्य केली आहे आणि वाराणसीमध्ये लाठीचार्ज केल्याबद्दल शंकराचार्य आणि त्यांच्या शिष्यांची माफी मागितली आहे,” असे अखिलेश यादव यांनी रविवारी हरिद्वारमध्ये ऋषींना भेटल्यानंतर सांगितले. “२०१५ मध्ये, वाराणसीमध्ये पोलिसांनी गंगा नदीत गणेशमूर्ती विसर्जनाची मागणी करणाऱ्या निदर्शकांवर लाठीचार्ज केला होता. लाठीचार्जमध्ये स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद आणि इतर अनेक धार्मिक नेते जखमी झाले होते. स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद यांनाही अटक करून तुरुंगात पाठवण्यात आले होते.”

१२ एप्रिल २०२१ च्या जागरणच्या वृत्तानुसार, “उत्तर प्रदेशचे माजी मुख्यमंत्री आणि समाजवादी पक्षाचे प्रमुख अखिलेश यादव यांनी रविवारी वाराणसीमध्ये सहा वर्षांपूर्वी झालेल्या लाठीचार्जबद्दल हरिद्वारमधील संतांची माफी मागितली. चूक मान्य करत मी शंकराचार्य स्वामी स्वरूपानंद आणि त्यांचे शिष्य स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद यांची माफी मागितली आहे,” असे अखिलेश म्हणाले. रविवारी अखिलेश यादव हरिद्वारला पोहोचले आणि त्यांनी कंखल येथील शंकराचार्य मठात शंकराचार्य स्वामी स्वरूपानंद सरस्वती आणि स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद यांची भेट घेतली आणि त्यांचे आशीर्वाद घेतले. त्यानंतर, माध्यमांशी थोडक्यात संवाद साधताना, शंकराचार्य स्वामी स्वरूपानंद सरस्वती यांनी अलीकडेच मथुरेत देशातील शेतकऱ्यांना किती त्रास होत आहे याबद्दल विधान केले होते. याने प्रभावित होऊन त्यांनी सांगितले की ते शंकराचार्यांचे आशीर्वाद घेण्यासाठी येथे आले आहेत. खरं तर, २०१५ मध्ये वाराणसी जिल्ह्याची ही बाब होती, जेव्हा उत्तर प्रदेशातील समाजवादी पक्षाच्या सरकारने सत्ताधारी संतांना गंगा नदीत गणेशमूर्ती विसर्जित करण्याची परवानगी दिली नव्हती. यामुळे संतप्त होऊन, संत आणि भिक्षू श्री विद्या मठाचे प्रमुख स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद यांच्यासह गंगा नदीच्या काठावर धरणे धरून बसले. संतांना पाठवण्यासाठी पोलिसांनी त्यांच्यावर लाठीमार केला. यामध्ये स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद यांच्यासह अनेक संत जखमी झाले.”

या बातम्यांमध्ये आढळलेल्या माहितीनुसार, आम्ही स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद स्वामीजींवरील लाठीचार्जची अधिक चौकशी केली.

१९ सप्टेंबर २०१५ च्या एका YouTube व्हिडिओमध्ये, आज तकने म्हटले आहे की, “India 360: Locals Lathi-Charged In Varanasi Over Idol Immersion” त्याच्या वर्णनात, गंगामध्ये गणेश मूर्तींचे विसर्जन करण्याची मागणी करणाऱ्या स्थानिकांवर लाठीचार्ज करण्यात आल्याचे म्हटले आहे. व्हिडिओमध्ये, स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद यांच्यावर लाठीचार्ज होताना दिसत आहे. आमच्या शोधानुसार, आम्हाला आढळले की हा व्हिडिओ व्हायरल व्हिडिओशी मिळताजुळता आहे.

२३ सप्टेंबर २०१५ रोजीच्या न्यूज२४ च्या यूट्यूब व्हिडिओमध्ये असे लिहिले होते की, “वाराणसी पोलिस गणेशमूर्ती विसर्जन करण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या भाविकांवर लाठीचार्ज करत आहेत.” वाराणसीमध्ये, पोलिसांनी गंगेत गणेशमूर्ती विसर्जन करण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या स्थानिकांवर लाठीचार्ज केला. व्हिडिओमध्ये अविमुक्तेश्वरानंद आणि त्यांच्या समर्थकांवर लाठीचार्ज होताना दिसत आहे.

वृत्तानुसार, वाराणसीमध्ये स्थानिकांनी गंगा नदीत मूर्ती विसर्जित करण्याचा प्रयत्न केला तेव्हा पोलिसांनी लाठीमार केला. स्थानिकांच्या निषेधादरम्यान स्वामी अविमुक्तेश्वरानंद देखील उपस्थित होते असे कळते.

असेच काही रिपोर्ट येथे पाहता येतील.

Conclusion

या निष्कर्षानुसार, जगद्गुरू शंकराचार्य श्री अविमुक्तेश्वरानंद यांच्यावर लाठीचार्ज करण्यात आलेली घटना सध्याची नसून २०१५ ची आहे आणि आता ती चुकीच्या विधानासह शेअर केली जात आहे.

Our Sources

News published by Daily Pioneer on April 13, 2021

News published by Jagran on April 12, 2021

News published by Aaj Tak on September 19, 2015

News published by News 24 on september 23, 2015

(हे आर्टिकल न्यूजचेकर कन्नड साठी ईश्वरचंद्र बी. जी. यांनी केले असून येथे वाचता येईल.)

कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in. फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा