महाकुंभात पकडल्या गेलेल्या दहशतवाद्याचा असे सांगत व्हायरल झालेला हा फोटो AI निर्मित आहे

Claim
हा फोटो महाकुंभ मेळ्यात पकडलेल्या दहशतवादी अयुबचा आहे.
Fact
हा दावा खोटा आहे. व्हायरल झालेला फोटो AI च्या मदतीने तयार करण्यात आला आहे.

प्रयागराजच्या महाकुंभमेळ्यामुळे संपूर्ण देशात चर्चा आहे. दररोज लाखो भाविक पवित्र संगमात स्नान करत आहेत. बातम्यांनुसार, आतापर्यंत १० कोटींहून अधिक लोकांनी या मेळ्यात पवित्र स्नान केले आहे. एवढी मोठी गर्दी पाहता, पोलिस आणि इतर सुरक्षा संस्था सुरक्षा व्यवस्थेबाबत सतर्क आहेत. दरम्यान, सोशल मीडियावर एक फोटो व्हायरल होत आहे. चित्रात दोन पोलिस एका साधूला पकडलेले असल्याचे दिसत आहेत. साधूचे हात दोरीने बांधलेले आहेत. हा फोटो शेअर करताना महाकुंभात पकडल्या गेलेल्या दहशतवाद्याचा असे सांगत असा दावा करण्यात आला आहे की, महाकुंभात दहशतवादी अयुब खानला अटक करण्यात आली आहे.

पोस्टच्या कॅप्शनमध्ये असे म्हटले आहे, “प्रयागराज इथे होत असलेल्या महाकुंभ मेळ्यात साधूचा वेश परिधान करून आतंकवादी अयुब खान हा मोठे षड्यंत्र रचत होता त्याने छोटे ब्लास्ट करून आग लावली पण सुदैवाने त्या आगीत कसलीही जिवीतहानी झाली नाही पण अनेक साधूंनी या अयुब खानवर करडी नजर ठेवली आणि आतंकी अयुब खानचे खरे रूप बाहेर काढून उत्तर प्रदेश पोलिसांच्या हवाली केले, अयुब खानला हिंदु बांधवावर हल्ले करणे सोपे वाटले असेल पण या हिरव्या गद्दारांनी कीतीही आतंक पसरवण्याचा प्रयत्न केला तरी योगी आदित्यनाथ यांच्या हातून असले हमलेखोर सुटणार नाहीत पण दुर्दैव असे की आपलेच काही भिकारचोट मिडियावाले प्रकरण दाबू पाहत आहेत काही तुरळक न्युज चॅनलने बातमी केली पण अनेक मोठ्या न्युज चॅनलने जाणीवपूर्वक बातमी प्रकाशित केली नाही पण आजकाल हिंदु विरोध्यांना आमचे कट्टर हिंदु बांधव सोशल मीडियाचे हत्यार घेऊन नाठाळांचा वध नक्की करतात आता अयुब खानच्या एन्काऊंटरची बातमी लवकरच ऐकायला मिळेल कारण योगीजी अशा आतंकी लोकांसाठी स्वतःचा कायदा वापरतात.”

न्यूजचेकरला आमच्या WhatsApp टीपलाइन (+91 9999499044) वर युजर्सद्वारे समान दावा प्राप्त झाला असून त्याची सत्यता तपासण्याची विनंती करण्यात आली आहे.

Fact Check/ Verification

दाव्याची पडताळणी करण्यासाठी, व्हायरल इमेज प्रथम गुगल लेन्स वापरून सर्च करण्यात आली. या काळात, व्हायरल फोटो प्रकाशित झाल्याचा कोणताही विश्वसनीय मीडिया रिपोर्ट आम्हाला सापडला नाही.

आमचा तपास पुढे नेत, आम्ही गुगलवर ‘अयुब खान महाकुंभ’ हा कीवर्ड शोधला. या काळात आम्हाला नवभारत टाईम्स आणि हिंदुस्तानने प्रकाशित केलेले रिपोर्ट सापडले. १५ जानेवारी २०२५ रोजी प्रकाशित झालेल्या या वृत्तांनुसार, १४ जानेवारी रोजी सकाळी, पोलिसांनी जुना आखाड्यातील महामंडलेश्वर आणि दासना मंदिराचे महंत यति नरसिंहानंद गिरी यांच्या महाकुंभ छावणीबाहेरून अयुब नावाच्या संशयास्पद तरुणाला अटक केली. खरं तर, हा तरुण जत्रेच्या परिसरात फिरत होता, तेव्हा काही संतांना त्याच्यावर संशय आला. त्यांनी त्याची चौकशी केली तेव्हा त्या तरुणाने त्याचे नाव आयुष सांगितले. मात्र, पोलिसांनी त्याची काटेकोरपणे चौकशी केली असता, त्या तरुणाने आपले नाव अयुब असल्याचे सांगितले.

दैनिक भास्करच्या वृत्तानुसार, “चौकशीदरम्यान, अटक केलेल्या तरुणाने कबूल केले की त्याचे नाव अयुब अली आहे आणि तो एटाहमधील अलीगंजचा रहिवासी आहे.”

बातमी नुसार, अलीगंज पोलिसांच्या तपासात असे आढळून आले की अटक केलेल्या तरुण अयुबचा कोणताही गुन्हेगारी इतिहास नाही. तथापि, तो व्यसनी आहे. पोलिसांनी त्या तरुणाच्या नातेवाईकांची चौकशी केली तेव्हा असे उघड झाले की त्याचे संपूर्ण कुटुंब, त्याच्या वडिलांसह, अनेक वर्षांपूर्वी जयपूरला गेले होते.

तथापि, आमच्या तपासात आम्हाला आढळले की व्हायरल पोस्टमध्ये ज्या संताचे वर्णन अयुब म्हणून केले जात आहे ते प्रत्यक्षात अयुब नाहीत. प्रकाशित झालेल्या वृत्तांमध्ये दिसणारा आरोपी हा एक तरुण आहे, तर व्हायरल फोटोमध्ये दिसणारा व्यक्ती एक वृद्ध आहे.

आम्ही वेगवेगळ्या ओपन AI टूल्स AI Image Detector, Is It AI? आणि Hive.ai वर चाचणी केली. या काळात आम्हाला आढळले की हा फोटो खरा नाही, तर तो आर्टिफिशिअल इंटेलिजन्सच्या मदतीने तयार करण्यात आला आहे.

AI Image Detector टूलद्वारे फोटो डिटेक्शनचा निकाल खाली पहा-

Is It AI टूलद्वारे केलेल्या फोटो विश्लेषणाचा निकाल खाली पहा-

Hive.ai टूलद्वारे प्रतिमा विश्लेषणाचा निकाल खाली पहा-

या घटनेबाबत अधिक माहितीसाठी आम्ही प्रयागराजच्या डीआयजी कार्यालयाशी संपर्क साधला. डीआयजीच्या पीआरओने संभाषणादरम्यान आम्हाला सांगितले की, “मेळ्याच्या परिसरातून कोणताही दहशतवादी पकडला गेलेला नाही. सोशल मीडियावर व्हायरल होत असलेला दावा खोटा आहे.”

Conclusion

अशाप्रकारे, आमच्या तपासातून हे स्पष्ट झाले आहे की व्हायरल झालेले चित्र AI जनरेटेड आहे.

Result- Altered Media

Our Sources
Telephone Conversation with PRO-DIG Prayagraj
Media reports by Navbharat Times, Dainik Bhaskar and Hindustan
Analysis by AI Image Detector, Is It AI and Hive.ai

(हे आर्टिकल न्यूजचेकर हिंदीसाठी रौशन ठाकूर यांनी केले असून येथे वाचता येईल.)

कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in. फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा