Authors
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
Claim
एका व्हिडिओमध्ये न्यूज अँकर श्वेता सिंग सात सेकंदांच्या घरगुती उपायाने मधुमेहावरील उपचार समजावून सांगत आहे.
फेसबुक पोस्ट आणि संग्रहण येथे पहा.
Fact
दाव्याची पडताळणी करण्यासाठी, आम्ही ‘न्यूज अँकर श्वेता सिंग, प्रमोटिंग सोल्यूशन टू डायबिटीज’ सारख्या कीवर्डसह Google वर शोधले. या वेळी आम्हाला या दाव्याची पुष्टी करणारा कोणताही रिपोर्ट सापडला नाही.
लक्षपूर्वक ऐकल्यावर व्हिडिओमध्ये श्वेता सिंह ज्या गोष्टी बोलत आहेत त्या स्क्रिप्टेड असल्याचं दिसून येत आहे. व्हिडिओमध्ये अनेक ठिकाणी लिपसिंकमधील उणिवाही पाहायला मिळतात. तसेच, शरीराच्या इतर भागाच्या तुलनेत तोंडाचा भाग अस्पष्ट आणि विकृत दिसतो. अशा स्थितीत हा व्हिडीओ एआयने बनवल्याचा आम्हाला संशय आला. Newschecker ने भूतकाळात या प्रकारच्या व्हिडिओंची सत्यता-तपासणी केली आहे, जिथे सुप्रसिद्ध व्यक्तींचे डीपफेक व्हिडिओ बनावट दाव्यांसह व्हायरल झाले आहेत. अशा इतर तथ्य तपासणी येथे, येथे आणि येथे वाचा.
आता आम्ही व्हायरल व्हिडिओमधील एआय मॅनिपुलेशनची चौकशी करण्यासाठी ‘मिसइन्फॉर्मेशन कॉम्बॅट अलायन्स’ (MCA) च्या डीपफेक विश्लेषण युनिटकडे (DAU) पाठवले. डीपफेक विश्लेषण युनिटने हा व्हिडिओ Trumedia, Hiya आणि Hive AI च्या डीपफेक डिटेक्टरसह तपासला. तपासादरम्यान, या व्हिडिओच्या ऑडिओमध्ये एआयच्या मदतीने केलेल्या हेरफेरचे पुरेसे पुरावे सापडले आहेत. तपासात असे आढळून आले की व्हिडिओमध्ये सिंथेटिक ऑडिओचा वापर तसेच AI वापरून फेस मॅनिप्युलेशनचा समावेश आहे.
ट्रूमीडियाला व्हिडिओमध्ये डीपफेक, फेस मॅनिप्युलेशन आणि व्हॉइस मॅनिप्युलेशनचे भरपूर पुरावे मिळाले. याव्यतिरिक्त, TruMedia ला देखील ऑडिओ ट्रान्सक्रिप्ट अत्यंत संशयास्पद असल्याचे आढळले आहे. मधुमेहासारख्या गुंतागुंतीच्या समस्येवर उपचारासाठी अशी भुरळ घालणारी जाहिरात तयार करण्यात आली आहे, ज्यात 7 सेकंदाच्या सोप्या पद्धतीने मधुमेह कायमचा बरा करण्याचा दावा करण्यात आला आहे. TrueMedia ने निर्धारित केले की या व्हिडिओमध्ये वापरलेला ऑडिओ AI जनरेट केलेला आहे. हिया ऑडिओ डिटेक्टरला ऑडिओमध्ये एआय जनरेशनचे मजबूत संकेत देखील मिळाले आहेत. हिया ऑडिओ डिटेक्टरनुसार, या व्हिडिओमधील आवाज एआय जनरेट केलेला आहे जो मानवी आवाजाच्या फक्त 1% शी जुळतो. हा व्हिडीओ अनेक ठिकाणी डीपफेक असल्याचेही हाईव्हला आढळून आले आहे.
तपासातून, आम्ही या निष्कर्षाप्रत पोहोचलो आहोत की, श्वेता सिंगचा मधुमेहावर सात सेकंदात साध्या घरगुती उपचारांनी उपचार करण्याचा व्हिडिओ डीप फेक आहे.
Result: Altered Video
Sources
TrueMedia.
Hive AI.
Hiya Deepfake voice detector.
कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in. फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा
Authors
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
