Authors
Pankaj Menon is a fact-checker based out of Delhi who enjoys ‘digital sleuthing’ and calling out misinformation. He has completed his MA in International Relations from Madras University and has worked with organisations like NDTV, Times Now and Deccan Chronicle online in the past.
Claim
केरळमध्ये बुरखा न घालणाऱ्यांना बसमध्ये चढण्यापासून रोखण्यात आले.
Fact
नाही, व्हायरल व्हिडिओ कोणत्याही धार्मिक प्रकरणाशी संबंधित नाही. यात प्रत्यक्षात बसस्थानकावर थांबण्याची मागणी करणारा निषेध दर्शवण्यात आला आहे.
केरळमध्ये बुरखा न घालणाऱ्याना बसमध्ये चढण्यापासून रोखण्यात आल्याचा दावा करणारा ५१ सेकंदांचा व्हिडिओ सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहे. पोस्टमध्ये असे लिहिले आहे की, “न्यू केरळ स्टोरी, आता हिंदू महिलांना #हलाल सर्टिफाईड व्हावे लागणार? केरळमध्ये मुस्लिम महिलांनी मारहाण केली, बसमध्ये फक्त बुरखा घातलेल्या महिलांना घेण्याची मागणी केली. व्हायरल पोस्ट येथे पाहिली जाऊ शकते.
अनेक X युजर्सनी हाच दावा करत पोस्ट शेअर केली आहे. त्या पोस्ट इथे, इथे आणि इथे पाहता येतील.
दुसरीकडे अनेक फेसबुक युजर्सनीही हाच दावा करत व्हिडिओ शेअर केला आहे. त्या पोस्ट इथे, इथे आणि इथे पाहता येतील.
आम्हाला YouTube मध्ये देखील समान दाव्यासह समान व्हिडिओ सापडला.
Fact Check/ Verification
आमच्या मल्याळम टीमशी संपर्क साधल्यानंतर, व्हायरल व्हिडिओमधील महिला मल्याळम भाषेत बोलत असल्याचे निश्चित झाले. महत्त्वाचे म्हणजे त्यांच्या संभाषणात कोणतेही सांप्रदायिक संदर्भ दिसून आले नाहीत. व्हिडिओमधील एका विशिष्ट प्रसंगात, बुरखा घातलेली महिला असे म्हणताना ऐकू येते की, “तू कुत्र्याला मोले का म्हटले? नायंते मोले (कुत्र्याची मुलगी), बुरख्यातील स्त्रिया तिला नयिन्ते मोल का म्हटले असे विचारताना ऐकायला मिळतात. तिला जन्म देणारी तूच आहेस का?” त्यातील क्लू वापरून कीवर्ड सर्च केल्याने त्याची आणखी एक विस्तारित आवृत्ती मिळाली, ती थर्ड आय मीडिया फेसबुक पेजवर 21 ऑक्टोबर 2023 रोजी पोस्ट केली गेली आहे.
पोस्टनुसार, महिला विद्यार्थ्यांनी निश्चित केलेल्या बसस्थानकावर बस थांबविण्यात आली नसल्याचा दावा करत बस थांबवली. प्रत्युत्तरादाखल बस कर्मचार्‍यांनी असा युक्तिवाद केला की, बसस्थानक रीतसर अधिकृत परवानगी न घेताच बांधण्यात आले आहे. ही घटना कासारगोड येथील कुंबाळा सिथंगोलीत घडली.
घटनेशी संबंधित बातम्या शोधादरम्यान, आम्हाला एका टीव्ही रिपोर्टरने २३ ऑक्टोबर २०२३ रोजी प्रकाशित केलेला रिपोर्ट मिळाला. त्यात असे म्हटले आहे: “निश्चित केलेल्या बस थांब्यावर वारंवार बस थांबत नसल्याच्या समस्येचे कारण सांगून विद्यार्थ्यांनी बस रोखून आंदोलन केले, ही घटना काल संध्याकाळी कुंबाला-मुलेरिया KSTP मार्गावरील भास्कर नगर येथे घडली, ज्यामध्ये कॅन्सस महिला महाविद्यालयाच्या विद्यार्थ्यांनी आंदोलनाचे नेतृत्व केले.
“आरटीओने कानसा महिला महाविद्यालयासमोर थांबा दिला होता. रस्त्याच्या नूतनीकरणाच्या कामाचा एक भाग म्हणून वेटिंग शेडही बसवण्यात आले. मात्र बस अनेकदा थांब्यावर न थांबता सुटतात. यानंतर, विद्यार्थिनी आणि बस कर्मचारी यांच्यात शाब्दिक वाद झाला,” बातमी पुढे सांगते.
“शनिवारी, विद्यार्थिनींनी कुंबाला शहरात एकत्रित येऊन काही काळ बसेस रस्त्यावर रोखल्या. शनिवारीही विद्यार्थी आणि बस कर्मचाऱ्यांमध्ये शाब्दिक वाद झाला. घटनेनंतर, पोलिस आले आणि समस्या सोडवण्याचे आश्वासन दिले,” रिपोर्टरने टीव्ही बातमीत पुढे सांगितले.
यानंतर आमच्या न्यूजचेकर मल्याळम टीमने कुंबाला पोलिस स्टेशनशी संपर्क साधला आहे. स्टेशन ऑफिसर म्हणाले, “ही घटना आमच्या निदर्शनास आली आहे आणि यात जातीयवादी काहीही नाही. कोणीही फिर्याद दिली नसल्याने गुन्हाही दाखल झालेला नाही.
Conclusion
आमच्या तपासणीत असे दिसून आले आहे की व्हिडिओमध्ये दिसणारे भांडण बस कुंबाला कनसा महिला महाविद्यालयासमोरील स्टँडवर थांबली नाही असा आरोप करीत रस्त्यावर बस अडवणाऱ्या विद्यार्थिनी आणि प्रवाशांमध्ये झालेल्या वादातून घडले. या घटनेत कोणतेही जातीय किंवा धार्मिक मुद्दे नाहीत.
Result: False
Our Sources:
1. Facebook Post by Third Eye Media on October 21, 2023
2. News Report by Reporter TV on October 23, 2023
3. Telephone Conversation with Kumbla Station House Officer Anoob Kumar E
(हे आर्टिकल यापूर्वी मल्याळम आणि इंग्रजी टीमने केले आहे.)
कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in
फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा
Authors
Pankaj Menon is a fact-checker based out of Delhi who enjoys ‘digital sleuthing’ and calling out misinformation. He has completed his MA in International Relations from Madras University and has worked with organisations like NDTV, Times Now and Deccan Chronicle online in the past.
