Authors
Kushel HM is a mechanical engineer-turned-journalist, who loves all things football, tennis and films. He was with the news desk at the Hindustan Times, Mumbai, before joining Newschecker.
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
Claim
गणपतीच्या पंडालमध्ये हृदयविकाराच्या झटक्यातुन पुजारी चमत्कारिकरित्या बचावले.
Fact
हा व्हिडिओ स्क्रिप्टेड आहे.
गणपती पंडालमध्ये हृदयविकाराच्या झटक्यातुन पुजारी चमत्कारिकरित्या बचावले असे सांगत अनेक सोशल मीडिया युजर एक व्हिडिओ शेअर करत आहेत, ज्यात कथितपणे गणपतीची पूजा केल्यानंतर एका पुजाऱ्याला हृदयविकाराचा झटका येत असल्याचे दाखवले जात आहे, तथापि, काही क्षणांनंतर, एक धार्मिक ध्वज मूर्तीवरून जमिनीवर पडलेल्या पुजाऱ्यावर पडतो, त्यानंतर तो चमत्कारिकरित्या जागे होतो. हा व्हिडिओ सर्व सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर व्हायरल झाला आहे, जो कर्नाटकचा असल्याचा दावा करत, या घटनेबद्दल आदर व्यक्त करत पुढे पाठविला जात आहे.
पोस्टची संग्रहित आवृत्ती येथे पाहिली जाऊ शकते.
Fact Check/ Verification
न्यूजचेकरच्या लक्षात आले की काही युजरनी शेअर केलेल्या व्हिडिओच्या शेवटी एक अस्वीकरण आहे, “हे रील लाइफ व्हिडिओ फुटेज केवळ लोकांना शिक्षित करण्याच्या उद्देशाने प्रकाशित केले आहे… व्हिडिओमधील पात्रे शिक्षण आणि मनोरंजनासाठी आहेत”, ते हा व्हिडीओ स्क्रिप्टेड आहे असे सूचित करते.
त्यानंतर आम्ही कीफ्रेम्सचा रिव्हर्स इमेज शोध सुरू केला, ज्यामुळे आम्ही 19 सप्टेंबर 2024 रोजी Facebook वर अभिनेता संजना गलरानी आणि डिजिटल क्रिएटर IdeasFactory द्वारे ऑनलाइन अपलोड केलेल्या व्हिडिओच्या सर्वात आधीच्या स्रोतापर्यंत पोहोचलो.
“अस्वीकरण: पाहिल्याबद्दल धन्यवाद! कृपया लक्षात ठेवा की या पृष्ठावर स्क्रिप्टेड ड्रामा आणि विडंबन आहे. हे लघुपट केवळ मनोरंजन आणि शैक्षणिक हेतूंसाठी आहेत! या व्हिडिओमधील पात्रे मनोरंजन आणि शैक्षणिक हेतूंसाठी आहेत,” असे पोस्टमध्ये वाचल्यानंतर ते स्क्रिप्टेड असल्याची पुष्टी होते.
हा व्हिडीओ IdeasFactory च्या Youtube चॅनेलवरही 19 सप्टेंबर 2024 रोजी व्हिडिओ अपलोड करण्यात आला होता, ज्यामध्ये असे नमूद करण्यात आले होते की चॅनल सामाजिक जागरूकता व्हिडिओ बनवते आणि लघुपट मनोरंजनाच्या उद्देशाने आहेत. हाच पँडल सेट वापरून 21 सप्टेंबर 2024 रोजी चॅनलने अपलोड केलेला एक समान व्हिडिओ पाहू शकतो.
Conclusion
गणपतीची पूजा केल्यानंतर हृदयविकाराच्या झटक्यातुन चमत्कारिकरित्या वाचलेल्या पुजारीचा स्क्रिप्टेड व्हिडिओ खरी घटना म्हणून शेअर केला जात आहे. असे आमच्या तपासात स्पष्ट झाले.
Result: Missing Context
Sources
Facebook post, September 19, 2024
(हे आर्टिकल सर्वप्रथम न्यूजचेकर इंग्रजीसाठी कुशल एच. एम. यांनी केले असून ते इथे वाचता येईल.)
कोणत्याही संशयास्पद बातम्यांवरील तपास, दुरुस्ती किंवा इतर सूचनांसाठी, आम्हाला व्हाट्सएप करा: 9999499044 किंवा ईमेल करा: checkthis@newschecker.in. फॅक्टचेक्स आणि ताज्या अपडेटसाठी आमच्या WhatsApp चॅनेलला फॉलो करा
Authors
Kushel HM is a mechanical engineer-turned-journalist, who loves all things football, tennis and films. He was with the news desk at the Hindustan Times, Mumbai, before joining Newschecker.
Since 2011, JP has been a media professional working as a reporter, editor, researcher and mass presenter. His mission to save society from the ill effects of disinformation led him to become a fact-checker. He has an MA in Political Science and Mass Communication.
