Authors
Pankaj Menon is a fact-checker based out of Delhi who enjoys ‘digital sleuthing’ and calling out misinformation. He has completed his MA in International Relations from Madras University and has worked with organisations like NDTV, Times Now and Deccan Chronicle online in the past.
Claim
अयोध्या राम मंदिरातील अंतर्गत सजावटीची ही दृश्ये आहेत.
Fact
व्हायरल व्हिडिओचे काळजीपूर्वक परीक्षण केल्यावर, आम्ही व्हायरल व्हिडिओवर ‘Nagpur Experience’ वॉटरमार्क आणि YouTube लोगो पाहिला, यावरून लक्षात आले की हा व्हिडिओ या शेअरिंग प्लॅटफॉर्मवर पहिल्यांदा अपलोड करण्यात आला होता.
त्याचा स्रोत शोधण्यासाठी, आम्ही ‘Nagpur Experience’ आणि ‘Ramayan’ या शब्दांचा वापर करून YouTube वर कीवर्ड शोध घेतला, ज्यामुळे अनेक स्रोत मिळाले. त्यापैकी, आम्ही 8 जुलै 2023 रोजी मूलतः अपलोड केलेला समान व्हायरल फुटेज असलेला एक मोठा व्हिडिओ ओळखला. व्हिडिओच्या खाली नमूद केलेल्या वर्णनावरून ते नागपुरातील कोराडी राम मंदिरात चित्रित करण्यात आले होते.
YouTube वर ‘कोराडी राम मंदिर’ सह आणखी एक कीवर्ड शोध घेतला. यावेळी आम्हाला त्याच चॅनेलद्वारे YouTube शॉर्ट्स व्हिडिओ म्हणून अपलोड केलेल्या त्याच व्हायरल व्हिडिओकडे नेले.
Google वरील पुढील शोधात आम्हाला अनेक रिपोर्ट मिळाले की कोराडी मंदिर हे महाराष्ट्रातील नागपूरमधील प्रसिद्ध महालक्ष्मी मंदिर आहे. आम्हाला आढळले की भारतीय विद्या भवन या भारतीय संस्कृती आणि परंपरांचा प्रसार करण्यासाठी काम करणाऱ्या संस्थेने नागपुरातील कोराडी येथे सांस्कृतिक केंद्र (सांस्कृतिक केंद्र) उघडले आहे. या सांस्कृतिक केंद्रातील रामायण दर्शन हॉलमध्ये सदर प्रश्नात अडकलेल्या व्हिडिओचे चित्रीकरण करण्यात आले आहे.
सांस्कृतिक केंद्राचे दोन मजले 14,760 चौरस फूटाचे आहेत. ‘रामायण दर्शनम हॉल’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या पहिल्या मजल्यावर तुलसी रामायण आणि वाल्मिकी रामायणातील महत्त्वाच्या भागांचे वर्णन करणारी १२० नेत्रदीपक चित्रे आहेत. हे फलक भगवान रामाच्या जन्मापासून ते त्यांच्या राज्याभिषेकापर्यंतचे जीवन सुंदरपणे दाखवतात आणि भारत आणि परदेशातही त्याचा प्रभाव अधोरेखित करतात. व्हायरल झालेल्या व्हिडीओमध्ये हीच दृश्ये आहेत.
आम्हाला सांस्कृतिक केंद्राच्या प्रतिमा असलेले नवीन रिपोर्ट देखील सापडले आहेत, जे व्हायरल प्रतिमेमध्ये दिसणाऱ्या फ्रेम्सशी मिळते जुळते आहेत.
Result: False
Sources
Report published on Nagpur Today on July 5, 2023
YouTube video uploaded by Nagpur Experience on July 8, 2023
Website of the Sanskritik Kendra, Bharatiya Vidya Bhavan, Nagpur
(हे आर्टिकल न्यूजचेकर इंग्रजीसाठी सर्वप्रथम पंकज मेनन यांनी केले आहे.)
कोणत्याही संशयास्पद बातम्या तपासण्यासाठी, दुरुस्त्या किंवा इतर सूचनांसाठी आम्हाला व्हाट्सअप करा: 9999499044 किंवा ई-मेल करा: checkthis@newschecker.in
Authors
Pankaj Menon is a fact-checker based out of Delhi who enjoys ‘digital sleuthing’ and calling out misinformation. He has completed his MA in International Relations from Madras University and has worked with organisations like NDTV, Times Now and Deccan Chronicle online in the past.
