Yearly Archives: 2024

एका लग्नसोहळ्याचा एक फोटो सोशल मीडियावर व्हायरल झाला आहे. चित्रात वधू पारंपारिक पोशाखाऐवजी बिकिनी परिधान करताना दिसत आहे. हे छायाचित्र जातीयवादी दाव्याने सोशल मीडियावर शेअर केले जात आहे. तथापि, तपासणी केल्यावर आम्हाला आढळले की हे चित्र AI व्युत्पन्न आहे.

महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीची धामधूम संपली आणि नोव्हेंबर महिन्याच्या शेवटच्या टप्प्यात अनेक फेक दावे व्हायरल झाले. विधानसभा निवडणुकीनंतर महाराष्ट्रात ईव्हीएमविरोधात जोरदार निदर्शने करण्यात आली, असा दावा करण्यात आला. अवधान गावात कुणालबाबा पाटील यांना शून्य मतदान मिळाले म्हणून आंदोलन झाले, असा दावा करण्यात आला. यूपीच्या संभळमध्ये पोलिसांनी जमावावर लाठीचार्ज केला, असा दावा झाला. १९९२ मध्ये बाबरी मशीद पाडल्याच्या दिवशी एकनाथ शिंदे आणि देवेंद्र फडणवीस कारसेवकाच्या भूमिकेत एकत्र दिसत आहेत, असा दावा करण्यात आला. या आणि इतर प्रमुख दाव्यांचे फॅक्टचेक आम्हाला या रिपोर्टमध्ये पाहता येतील.

महाराष्ट्र राज्यात महायुती (भाजप-शिवसेना-राष्ट्रवादी) मुख्यमंत्रीपदावरून निर्माण झालेल्या गदारोळात, शिवसेनेचे एकनाथ शिंदे आणि भाजपचे देवेंद्र फडणवीस यांचा असे सांगत एक जुना फोटो सोशल मीडियावर व्हायरल झाला आहे.

महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीचा निकाल २३ नोव्हेंबर रोजी लागला. निकालानंतर पराभूत पक्ष आणि उमेदवारांपैकी बहुतेकांनी आपला निशाणा EVM वर साधला आहे. महाविकास आघाडीने तर याचा जोरदार धडाका सुरु केल्याचे दिसले. दरम्यान छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यातील कन्नड विधानसभा मतदारसंघाचा निकाल आणि आकडेवारीत घोळ झाल्याच्या आरोपावरून तापलेले राजकारण मोठ्याप्रमाणात चर्चेत आहे. या आरोपांनी अवघा सोशल मीडिया व्यापून टाकला आहे. पती विरुद्ध पत्नी अशी लढत, महायुतीतून शिवसेना पक्षाच्या उमेदवार बनलेल्या पत्नीचा विजय, पराभूत पतीचे आरोप, निवडणूक आयोगाचे स्पष्टीकरण तरीही विरोधी पक्षांसाठी EVM वर आरोप करण्यासाठी मिळालेली संधी अशा अनेक पैलूंनी गाजलेल्या या प्रकरणाची माहिती या एक्सप्लेनर मधून आम्ही घेणार आहोत.

MVA (महा विकास आघाडी) नेत्यांनी नुकत्याच झालेल्या महाराष्ट्र निवडणुकीत त्यांच्या युतीच्या पराभवासाठी कथित EVM अनियमिततेचा उल्लेख केला आहे. याच अनुषंगाने मतदान यंत्राच्या वापराविरोधात प्रचंड विरोध दर्शवणारा व्हिडिओ सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर व्हायरल होत आहे.

महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीचा निकाल लागल्यानंतर ईव्हीएमचा घोळ असा आरोप करीत अनेक मतदारसंघात लोक रस्त्यावर उतरले आहेत. अशातच अवधान गावात कुणालबाबा पाटील यांना शून्य मतदान मिळाले म्हणून आंदोलन झाले, असे सांगणारा दावा एका व्हिडिओच्या माध्यमातून करण्यात आला आहे.

सोशल मीडियावर एक व्हिडिओ व्हायरल होत आहे ज्यामध्ये पोलिस जमावावर लाठीचार्ज करताना दिसत आहेत. हा व्हिडिओ यूपीच्या संभळमध्ये घडलेला हिंसाचार म्हणून शेअर केला जात आहे.

महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीच्या तोंडावर असंख्य दावे सोशल मीडियावर व्हायरल झाले. मुंबईतील सिद्धिविनायक मंदिरावरही वक्फ बोर्डने दावा केला आहे, असा दावा झाला. MVA नेत्या सुप्रिया सुळे, नेते नाना पटोले आणि पुण्याचे माजी पोलीस आयुक्त अमिताभ गुप्ता यांच्या 2018 च्या क्रिप्टोकरन्सी फसवणूक प्रकरणाशी संबंधित बिटकॉइन्सबद्दलच्या ऑडिओ नोट्स, असा दावा करण्यात आला. शिवसेना (UBT) प्रमुख उद्धव ठाकरे यांनी 1992 च्या दंगलीत पक्षाच्या सहभागाबद्दल मुस्लिम नेत्यांची माफी मागितली, असे वृत्त एका वृत्तपत्राने दिले आहे, असा दावा करण्यात आला. केंद्रीय कर्मचाऱ्यांची निवृत्ती वयोमर्यादा ६० वरून ६२ वर्षे करण्यात आली, असा दावा करण्यात आला. महाराष्ट्र निवडणुकीनंतर टोल टॅक्स आणि दुधाचे दर वाढले आहेत, असा दावा करण्यात आला. या आणि इतर प्रमुख दाव्यांचे फॅक्टचेक या रिपोर्टमध्ये पाहता येतील.

सोशल मीडियावर एक व्हिडिओ व्हायरल होत आहे, ज्याद्वारे महाराष्ट्र निवडणुकीनंतर टोल टॅक्स आणि दुधाचे दर वाढल्याचा दावा केला जात आहे.

भारत सरकारच्या आदेशानुसार केंद्रीय कर्मचाऱ्यांचे निवृत्तीचे वय ६० वरून ६२ वर्षे करण्यात आल्याचा दावा करणारे पत्र सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहे. मात्र, तपासाअंती आम्हाला आढळून आले की हा दावा खोटा आहे.